Ds. C. Boele, predikant van de hervormde gemeente te Oud-Beijerland, noemde de Bergrede uit Mattheüs 5 de „grondwet van het Koninkrijk der hemelen” en tekende vervolgens het verschil met het koninkrijk van deze aarde. „In het Koninkrijk der hemelen zijn de burgers van dat Koninkrijk in alles anders. Jezus nodigt ruim uit om een burger van Zijn Koninkrijk te worden. Hij kiest niet bij voorbaat een select groepje.”

Dat in dat Koninkrijk alles anders is, wordt duidelijk uit wat Jezus in de zaligsprekingen zegt. Volgens de predikant zijn dat typeringen die Jezus geeft aan hen die dat Koninkrijk zijn binnengegaan. Jezus spreekt hen zalig, als vrucht van het geloof, als gave en opgave. Volgens ds. Boele is er dan sprake van een innerlijke verandering. In Christus zijn zij een ander mens geworden. „Dat heeft gevolgen voor de manier van leven, voor wat je doet. Alle typeringen van zaligsprekingen lopen door elkaar heen. Ze zijn als parels van een ketting, van de eerste tot de laatste.”

Geheel anders

Jezus legt het fundamentele verschil bloot tussen hen die Hij zalig spreekt en de scheiding die zich voltrekt tussen Zijn volgelingen en die van de wereld. „Van de eersten zegt Hij: „U bent zalig.” Niet een beetje anders, maar geheel anders.” De kerk heeft zich volgens de predikant uit Oud-Beijerland vaak aangepast aan de wereld, maar zij dient geheel anders te zijn.

Als een soort nawoord zet Jezus in Zijn Bergrede de scheiding tussen hen die Hij zalig spreekt en degenen die Hem niet toebehoren nog eens scherp neer. Hij typeert dat met zout en licht, aldus de predikant. Zout geeft smaak aan het voedsel, werkt in het verborgene en gaat verderf tegen. „Zout is ook een aanduiding van trouw. In de Bijbel wordt het verbond een zoutverbond genoemd. Als zout nergens meer toe deugt wordt het weggeworpen.”

Licht klaart het donker op, zei ds. Boele verder. Dat moet gezien worden. „Het gaat erom dat het schijnt voor de mensen, die uw goede werken zien, en uw Vader in de hemelen verheerlijken.”

Een zout en een licht te zijn kost volgens hem wat. „Helaas verstaat niet iedereen zijn roeping. Jezus typeert dat met smakeloos geworden zout en licht onder een korenmaat.”

Bedelaar

Mevrouw R. de Fijter paste in haar lezing de zaligsprekingen toe op het praktisch leven van alledag. Alles concentreert zich volgens haar op Jezus. Armen van geest typeerde ze als bedelaars. „De kerk bestaat uit bedelaars. Die zijn bescheiden, manifesteren zich niet. Arm van geest word je door het werk van Zijn Geest.”

De zaliggesproken treurenden treuren om wie ze zijn voor God. Zachtmoedigheid is volgens mevrouw De Fijter een van de meest in het oog springende kenmerken van een christen. Maar een vredestichter is „geen zachtgekookt eitje en al helemaal geen ruziezoeker.”

In de vragenbespreking klonk voor een belangrijk deel de kerkelijke verdeeldheid door als een groot pijnpunt. Ds. Boele merkte op dat het verschil over de kerk na de scheuring in
2004 mensen niet van elkaar moet scheiden. „Probeer één te zijn zonder het eens te 
zijn.”