De Heidelbergse Catechismus is vanuit de Palts de wereld overgegaan. Als een van de eerste vertalingen verscheen in 1563 de Nederlandse van ds. Petrus Datheen. Al snel volgden de Engelse (1567), Hongaarse (1567), Franse (1570), Schotse (1571), Hebreeuwse (1580) en Griekse (1597). Begin 17e eeuw verschenen er vertalingen in het Pools, Litouws, Italiaans, Boheems (Hongaars) en Roemeens.

De Nederlandse kerken speelden een grote rol in de verspreiding. De Dordtse Synode van 1618-1619 accepteerde het leerboek als officieel belijdenisgeschrift. Vooral vanaf dat moment was de catechismus breed geaccepteerd.

Het werk van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC) bracht de catechismus over heel de wereld. Nederlandse predikanten en zendelingen namen de catechismus mee naar de andere kant van de wereldbol. Hieruit vloeiden vertalingen in het Maleis (1623), Javaans (1623), Spaans (1628), Portugees (1665), Singalees (1726) en Tamil (1754) voort. Veel kerken die uit het werk van de VOC en WIC voortkwamen namen het belijdenisgeschrift ook op in hun confessie.

Later namen emigranten de catechismus in hun bagagekoffers mee. Zo kreeg de Heidelbergse Catechismus ook een plaats in buitenlandse zusterkerken van Nederlandse kerken. Noord-Amerikaanse en Canadese kerken namen het leerboek op in hun grondslag.

Zo ging het ook in Zuid-Afrika. De Vrye Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika stelt bijvoorbeeld dat zij naast de Twaalf Artikelen en de geloofsbelijdenissen van Nicea en Athanasius ook aanvaardt „die belydenisskrifte van die Gereformeerde Kerke wat in die 16de eeu in Europa na die Woord van God teruggekeer het, naamlik: die Nederlandse Geloofsbelydenis, die Heidelbergse Kategismus en die Dordtse Leerreëls.”

De Nederlandse theologieopleidingen hebben eveneens een belangrijke rol gespeeld in de verspreiding van de oude catechismus. Zo kwam het belijdenisgeschrift in Hongarije en andere Oost-Europese landen. Van recenter datum is de invloed van de Heidelberger op de kerk in Aziatische landen, zoals Zuid-Korea. Onder meer vanuit de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Theologische Universiteit Apeldoorn bestaan er warme contacten met kerken daar.

In Spaanstalige kerken is de catechismus vooral via Nederlandse en Noord-Amerikaanse zendingsactiviteiten op een paar plaatsen een van de gebruikte belijdenisgeschriften.

Een zoektocht naar het gebruik van de Heidelbergse Catechismus levert verrassingen op. De Spaanstalige Iglesia Presbiteriana Ortodoxa in Californië (VS) voelt zich verwant met het belijdenisgeschrift. De Greek Evangelical Church –een presbyteriaanse gemeente– verwijst naar de catechismus, zo ook de Evangelisch Gereformeerde Kerk in Polen.

De catechismus heeft verder zijn aanhangers in evangelische kring. Een Finse evangelische site verwijst ernaar, maar vooral in Amerika zijn er evangelicale gemeenten die de Heidelberger omarmen. De Amerikaanse gospelzanger Curtis Allen maakte zelfs een raplied op het oude leerboek, waarin hij zegt dat de Heidelbergse Catechismus bezig is met een comeback. De rapper raakte in 2010 geïnspireerd door het boek ”The Good News We Almost Forgot: Rediscovering the Gospel in a 16th Century Catechism” van de Amerikaanse voorganger Kevin DeYoung (Michigan).

Zoekactie

Een aardige indicator voor het gebruik van de Heidelberger Catechismus biedt het aantal vindplaatsen op internet. De Engelse tegenhanger van het Duitse leerboek, de Westminster Catechismus, krijgt bij een zoekactie via google.com meer dan 1 miljoen vindplaatsen (voor ”westminster catechismus” en ”westminster catechism” samen). De Heidelberger (gezocht op ”heidelberger catechismus” en ”heidelberger catechism”) komt uit op circa 350.000 pagina’s en artikelen over het leerboek.

Vertalingen

De Heidelbergse Catechismus –oorspronkelijk Duitstalig– is in veel talen vertaald. In ieder geval in de volgende: Afrikaans, Amharic (Ethiopië), Armeens, Arabisch, Birmaans, Chichewa (Malawi), Deens, Engels, Grieks, Esperanto, Filippijns, Fins, Frans, Fries, Hebreeuws, Hindi, Hongaars, Indonesisch, Italiaans, Japans, Koreaans, Kroatisch, Latijn, Litouws, Maleis, Maltees, Mandarijn (China), Nederlands, Oezbeeks, Perzisch (Farsi), Pools, Portugees, Punjab (India), Roemeens, Russisch, Singalees, Sloveens, Spaans, Tamil, Tsjechisch, Turks, Tumbuka (Malawi), Vietnamees en Zweeds.

Een groot deel van deze vertalingen is terug te vinden op de site refo500.nl.