De schijnwerpers richtten zich meer op Anne Jan Roeleveld uit Houten, die de link naar de toespraak ontdekte en vervolgens via Twitter wereldkundig maakte, dan op de 74-jarige vorstin, die met haar jaarlijkse rede het volk een hart onder de riem wilde steken.

Uiteraard gingen de discussies ook over wát de koningin zei. Geert Wilders moest natuurlijk weer reageren op het Europastandpunt van de vorstin. PvdA-leider Diederik Samsom liet weten zich te kunnen vinden in de woorden van Hare Majesteit. Deze krant legde in het hoofdredactioneel commentaar van 27 december de vinger bij een omissie in de kersttoespraak. De koningin zou nauwelijks ingaan op de basis waarop het vertrouwen dat ze bepleit moet stoelen. „Vertrouwen kan ook rusten op drijfzand en dan brengt dat mensen alleen maar verder in de problemen”, aldus de commentator.

Waar ik bij alle ophef en discussies niemand over gehoord heb, is de manier waarop de koningin haar toespraak dit jaar in- en uitluidde. Voordat ze ook maar één zin gezegd had, luisterde heel tv-kijkend Nederland, terwijl er beelden van Paleis Huis ten Bosch langskwamen, bijna anderhalve minuut naar klassieke muziek van de grootste klasse. En dat niet alleen, het stuk dat werd uitgevoerd heeft duidelijk een geestelijke boodschap: „Wie lieblich sind deine Wohnungen” van de Duitse componist Johannes Brahms. Een deel van Psalm 84 uit ”Ein deutsches Requiem” van deze componist, gezongen door het beroemde Monteverdi Choir onder leiding van de Engelse dirigent John Eliot Gardiner. Wat wil je nog meer!

Ik weet niet of Hare Majesteit de muziek zelf uitkiest. In ieder geval lijkt me dat ze betrokken is bij het vaststellen van het fragment waarmee haar toespraak begint. Dan is het, dunkt me, niet te veel gezegd dat de vorstin ook met het muzikale intro het Nederlandse volk een boodschap wil meegeven. En niet de minste: „Hoe liefelijk zijn Uw woningen, o HEERE der heirscharen! Mijn ziel is begerig, en bezwijkt ook van verlangen, naar de voorhoven des HEEREN; mijn hart en mijn vlees roepen uit tot de levende God. Welgelukzalig zijn zij, die in Uw huis wonen; zij prijzen U gestadiglijk.”

Ook ná de toespraak klonk er bijna een minuut lang muziek: het lied ”À toi la gloire”, gespeeld door een koperensemble. Een gezang dat vaak opduikt tijdens ceremonies van het Koninklijk Huis. Opnieuw geen neutraal stuk muziek, maar een duidelijk christelijk lied over de Verrezene. Wat mij betreft een statement van de koningin.

Dat de muziekkeuze dit jaar geen incident was, blijkt als je naar andere jaren kijkt. Drie jaar geleden introduceerde de koningin haar toespraak met het Sanctus (”Heilig, heilig, heilig”) van Fauré, terwijl ze afsloot met een lied van Huub Oosterhuis. In 2010 luisterde heel Nederland naar een uitvoering van het lied ”Daar is uit ’s werelds duist’re wolken”, gezongen door onder andere het Rotterdamse koor Deo Cantemus. Vervolgens begon de koning haar rede met de eerste twee regels van dat lied. Aan het eind klonk een deel uit een symfonie voor kamerorkest van Schubert. Een jaar geleden luidde het carillon van de Utrechtse domtoren met een preludium van Jacob van Eyck de toespraak in, terwijl een serenade van Tsjaikovski diende ter afsluiting.

Laten we blij zijn met een koningin die ervoor zorgt dat de goegemeente op radio en tv ook nog eens iets klassiekers hoort dan wat de hitlijsten bieden of wat dj’s vanuit een glazen huis draaien. En als die klassieke muziek dan ook nog een geestelijke boodschap bevat, kunnen christenen wat mij betreft dankbaar zijn. Laten we een volgende keer, behalve naar de inhoud, ook nog eens goed naar de randen van de kersttoespraak luisteren.