Herinneringen aan de Slag om Arnhem
Drieënhalve dag duurde de oorlog in de Gelderse Vallei. Toen de eerste bewoners na de Duitse aanval in mei 1940 voorzichtig terugkeerden van hun evacuatieadressen, troffen ze hun bezittingen of hun woonplaats soms in desolate toestand aan. Jan Blokker heeft die periode samen met zijn vader beschreven in ”Oorlog in je achtertuin”.
In september 1944 werd een deel van het land langs de Grebbelinie opnieuw frontgebied. Operatie Market Garden mislukte, schrijft Blokker in zijn nieuwste boek, ”Achter de laatste brug”. Dat gold echter alleen voor het gedeelte van de operatie dat de Slag om Arnhem wordt genoemd. De bevrijding van Zuid-Nederland slaagde; het noorden moest nog meer dan een halfjaar wachten.
Het leven van de bewoners van het gebied van Arnhem tot Rhenen werd opnieuw ontregeld: ze moesten evacueren, ditmaal voor een veel langere periode. Aan de hand van ooggetuigenverslagen geeft Blokker een impressie van het leven in en net buiten het frontgebied. Inwoners van Arnhem en Oosterbeek vertellen hun belevenissen, maar er zijn ook verhalen vanuit Renswoude en Lunteren. Er was nog iets meer variatie mogelijk geweest: drie mensen uit Rhenen doen hun verhaal, terwijl Wageningen en Renkum ontbreken. Veel ervaringen van de inwoners van deze plaatsen komen echter met elkaar overeen.
Intrigerend is het verhaal van de mannen die in het evacuatiegebied achterbleven om de overgebleven dieren van Ouwehands Dierenpark in leven te houden. Het duurde lang voordat de vrijheid kwam.
Boekgegevens
”Achter de laatste brug. Gevangen in het land tussen Arnhem en de Grebbelinie”, Jan Blokker; uitg. Querido, Amsterdam, 2012; ISBN 978 90 214 4239 6; 174 blz.; € 19,95.
