De crisis in Mali, waar moslimextremisten nu het noorden beheersen, maakt deel uit van een ‘aanhoudende, systemische crisis’ in de hele regio. “De waarschuwingslampjes voor het Sahel-gebied blijven knipperen. Extreme klimatologische omstandigheden en fragiele economieën komen er in dit giftige brouwsel van kwetsbaarheid nog bij”, zei Ban.

In de regio hebben dit jaar naar schatting 18,7 miljoen mensen niet genoeg te eten en worden meer dan een miljoen kinderen onder de 5 jaar door acute ondervoeding bedreigd. De problemen in Mali kunnen alleen afdoende worden aangepakt als de internationale gemeenschap zich ook richt op de problemen in Mauritanië, Niger, Burkina Faso en het zuiden van Algerije, aldus de secretaris-generaal.

Romano Prodi, de speciale gezant van de VN voor de Sahel, probeert wereldwijde steun te mobiliseren voor humanitaire hulp en ontwikkeling op lange termijn. De crisis in de Sahel kan zich uitbreiden als die niet tijdig wordt aangepakt. Voorwaarde is ‘herstel van de eenheid van Mali in een vreedzame Sahel’, zei hij, te beginnen met ‘transparante en vrije democratische verkiezingen’.

De tweedeling van Mali vond plaats nadat een militaire staatsgreep in Bamako in maart een machtsvacuüm had gecreëerd. Toeareg-rebellen zagen hun kans schoon om zich het noorden van het land toe te eigenen. Enkele maanden later werden zij echter overvleugeld door radicale islamitische groepen, die inmiddels in het noorden de sharia hebben afgekondigd.

Waar Ban Ki-moon pleit voor het trainen van buitenlandse en Malinese troepen en politieke verzoening voordat tot militair ingrijpen wordt ingegaan, staan Afrikaanse landen te popelen om het leger van Mali met internationale troepen bij te staan. Zo deed de Ivoriaanse minister van buitenlandse zaken Charles Koffi Diby namens het West-Afrikaanse samenwerkingsverband Ecowas een beroep op de Veiligheidsraad om dringend een internationale strijdmacht goed te keuren. Zijn oproep kreeg krachtige steun van Marokko en Togo.

Prodi benadrukte echter dat politieke unie en democratische evolutie in Mali cruciaal zijn voor de langetermijnontwikkeling in de Sahel. “Wij moeten alles proberen om onze doelen met vreedzame middelen en onderhandelingen te bereiken. Langdurig militair ingrijpen brengt altijd niet alleen humanitair leed, maar ook enorme financiële kosten en een langdurige economische crisis met zich mee.” Ook wees Prodi er op dat militaire experts zeggen dat vele maanden nodig zijn om een interventiemacht op sterkte te krijgen.