Volgens De Nederlandsche Bank kunnen winkeliers centen weigeren. Supermarktconcern Laurus, waaronder Edah valt, is niet van plan de cent gedag te zeggen. „Dat is niet ons beleid”, zegt een woordvoerster. De zaak van Baker in Amsterdam is volgens haar de enige die de cent heeft afgeschaft. Baker kan dit doen omdat hij zelfstandig filiaalhouder is.

Baker verwacht dat meer ondernemers zijn voorbeeld zullen volgen. „Het tellen van centen is tijdrovend en levert irritaties op.” Baker rondt de prijs op de kassabon naar beneden af. Dit kost hem naar eigen zeggen 200 euro per week. „Tijd is geld. Het levert me uiteindelijk meer op.”

Volgens het CBL zal de tijd leren of de eurocent in Nederland levensvatbaar is. „Aan de cent kleven nadelen”, erkent een woordvoerster. „Bij de kassa’s veroorzaken ze vertraging. Ook is het de vraag of er voldoende centen beschikbaar zijn.” Zij kent geen andere winkels die de eurocent al hebben afgeschaft.

MKB-Nederland kent de klachten niet. „Het is gewoon een kwestie van wennen”, zegt secretaris E. Prins. Afschaffing van de cent zal volgens haar veel onrust teweegbrengen. „Iemand zal voor de afronding moeten opdraaien. Noch de ondernemers noch de consumenten zullen hier geen trek in hebben.”

Europees commissaris Solbes (Monetair Beleid) zei woensdag in het Europees Parlement dat er geen signalen zijn dat de euro in de eerste vijftien dagen na zijn invoering tot een algemene prijsstijging heeft geleid. Er zijn wel sporadische voorbeelden van prijsverhogingen, maar daar staan ook gevallen van prijsverlagingen tegenover.

Solbes onderstreepte nog eens dat de introductie van de Europese munt vrijwel vlekkeloos is verlopen, enkele kleine problemen daargelaten. Volgens hem komt dat vooral door het enthousiasme waarmee de burgers de munt hebben begroet. „Zij zijn de euro meteen gaan gebruiken. Dat was een belangrijke factor voor het welslagen van de operatie.”

Volgens Solbes maakt de komst van de euro „een krachtiger coördinatie van het economisch beleid in de EU nodig, vooral in de lidstaten die de euro hanteren.” Daarbij moet volgens hem worden vastgehouden aan de afgesproken budgettaire spelregels. Die bepalen onder meer dat het begrotingstekort van de lidstaten niet boven de 3 procent van het bruto binnenlands product mag uitkomen.

De houding van de banken leidt bij de Nederlandse consument soms tot ontevredenheid. Niet alle banken houden zich aan de afspraken die over het omwisselen van guldens zijn gemaakt. Het ministerie van Financiën is in gesprek met de banken om „de puntjes op de i te zetten”, zegt een woordvoerder van het ministerie. „De service loopt niet altijd vlekkeloos.”

De problemen draaien om de omwisseling. Sommige banken berekenen ten onrechte provisie. Andere filialen wisselen alleen guldens om als het bedrag op een rekening wordt gestort. „We hebben niet de indruk dat het bewust gebeurt”, stelt de zegsman. „Het is ook niet één bedrijf dat het doet. Het gebeurt bij sommige filialen van de verschillende banken.”

De Consumentenbond maakt zich ook zorgen over de omwisseling. De Consumentenbond vindt dat banken guldens moeten inwisselen voor contante euro’s. „De grote drukte is nu voorbij. Banken moeten weer doen wat ze horen te doen”, zegt een woordvoerder. „Het is toch te gek dat je geld wordt gestort op een rekening en dat je vervolgens naar buiten moet om euro’s te pinnen.” Bij de bond zijn de afgelopen weken ongeveer 250 klachten over het wisselen binnengekomen.

De meeste klachten, ruim 2500, over de euro gaan nog altijd over de prijsverhogingen. Of door de invoering van de euro de prijzen echt zijn gestegen, weet de Consumentenbond nog niet. Eind januari is het onderzoek hiernaar klaar.