Hoe staat Afghanistan ervoor eind 2012?

Grote delen van zuidelijke provincies die in 2008 nog nagenoeg onbereikbaar waren, zijn nu wel toegankelijk. Ook stedelijke gebieden zijn veiliger geworden. De radicaalislamitische Taliban-opstandelingen zoeken steeds minder het gevecht met de buitenlandse troepen of met de sterker wordende Afghaanse strijdkrachten. Zij focussen zich op nog meer intimidatie van burgers, bomaanslagen en zelfmoordaanslagen. Het nieuwste middel is een aanval op NAVO-trainers door Afghaanse soldaten of politie of door personen die zich als hen voordoen. Al deze guerrillatactieken hebben geen grote invloed op de militaire verhoudingen in Afghanistan maar wel op de publieke opinie, vooral in de landen die troepen leveren.

Is Afghanistan in 2014 klaar voor vrije verkiezingen?

Afghanistan is zeker democratischer geworden, de pers is divers en het parlement wordt mondiger. Er lopen ook initiatieven voor verzoening. De kwestie is of deze voor de verkiezingen al tot een echt akkoord zullen leiden. Maar belangrijker is de vraag of de gematigde leden van de Taliban vrije verkiezingen tolereren. Ik sluit een dergelijke uitkomst niet uit en dat zou goed nieuws zijn voor een geloofwaardige uitkomst van de verkiezingen.

Hoe gaat het verder na 2014, als de NAVO-gevechtstroepen vertrekken?

De Afghaanse politie en het leger zijn nu al bijna op de gewenste sterkte van 350.000 man, en tegen eind 2014 dus ervaren en goed getraind. Zij zijn zeker klaar om de verantwoordelijkheid voor de veiligheid in Afghanistan te dragen. Belangrijker nog is dat de Afghaanse politieke leiders hun bevolking laten weten dat zij de uitkomst van vreedzame verkiezingen in 2014 zullen accepteren en niet met militaire middelen zullen bestrijden. Dus: dat Afghanistan niet terug zal keren naar een situatie van burgeroorlog van zo’n 20 jaar terug.

Wat is nog meer nodig?

De bevolking dient zich los te maken uit de cultuur van te grote afhankelijkheid van buitenlandse donoren. Sommige Afghaanse leiders zijn hier al klaar voor. Verder moeten de Afghanen inzien dat de internationale gemeenschap het land niet in de steek laat. Ook na 2014 komt er economische hulp en worden de salarissen van Afghaanse soldaten en politieagenten betaald.

Wat is de grootste uitdaging voor de NAVO in deze overgangsfase?

Dat is het tot een goed einde brengen van de overdracht van de verantwoordelijkheden. Speciaal daarvoor spreek ik met de gouverneurs van de provincies en met vertegenwoordigers van de Afghaanse regering.