Recensie: Audite Nova 2 van Gerben Mourik
Het vervolg van zijn project ”Audite Nova” –bedoeld om vooroordelen tegen neobarokorgels weg te nemen– nam Gerben Mourik op in Denemarken en Zweden, op orgels in Nyborg, Helsingborg en Ringsted.
In de gespeelde werken zijn twee groepen te onderscheiden. Weyrauch, David, Micheelsen, Distler, Genzmer, Mudde en Post werden allen rond 1900 geboren; hun muziek is de orgels op het lijf geschreven.
In de kern komt het neer op strakke orgels en dito muziek en speelwijze. Strak betekent voor de onpartijdige beschouwer open, doorzichtig, direct, hecht geconstrueerd, waar tegenstanders eerder spreken van star, dor, scherp. De muziek is sterk polyfoon, met horizontale lijnen, waardoor er veel dissonanten optreden en er een totaal andere dan romantische lyriek ontstaat. Het wemelt van de (dubbel)canons en fugatisch opgezette stukken. De noten zelf moeten het werk doen, ondersteund door de uiterst transparante klank, hoewel er per orgel behoorlijke verschillen zijn.
Zo gebruikt Mourik in de koraalmuziek van Micheelsen zwelwerk en strijkers. Het is verrassend hoe geweldig de stukken van Mudde en Post in dit kader passen. Ze profiteren maximaal van deze orgelstijl én van de deskundige en gedreven aanpak van Mourik: levendige tempi, maar geen detail gaat teloor, dankzij de (hier extra vereiste) goede techniek. Zó moeten ze klinken!
De muziek van Mendelssohn, Widor en Reger moet vooral aantonen dat deze orgels ook dit aankunnen. Bij de eerste twee krijgt Mourik me mee, maar Regers klank- en gedachtewereld lijken me erg ver afstaan van wat Mourik hier realiseert.
Dit in het cd-boekje en op internet uitvoerig gedocumenteerde project krijgt (inter)nationaal terecht veel aandacht.
Audite Nova 2 – Gerben Mourik – Nyborg, Helsingborg, Ringsted; Tuliprecords.nl (TURE 201208); € 18,95; www.auditenova.org
Gerben Mourik, orgel Nyborg
Gerben Mourik, orgel Helsingborg
Gerben Mourik, orgel Ringsted