Terpentine klinkt brandbaar, ontvlambaar, en ruikt niet bepaald als een prettig schoonmaakmiddel. Intussen is het wel een goede ontvetter. Vette kragen van jassen zijn er bijvoorbeeld prima mee schoon te krijgen. Maar ruikt die jas dat niet voorgoed naar terpentine, tenzij je ’m wast? Nee: laat hem luchten en de geur vervliegt.

Verfvlekken op de handen zijn er ook mee schoon te krijgen, maar terpentine tast wel de vetlaag in de huid aan. Vriendelijker middeltjes bij verfvingers zijn olijfolie, of boter, of afwasmiddel. Zelfs een mengseltje van koffieprut met handzeep wordt genoemd op de website ”Oma weet raad”. De vlekkengids van Dille & Kamille (winkel voor keukenspullen) geeft ook wijze raad.

Vetvlekken

Vet op kleding is volgens ingewijden te verwijderen door de vlek nat te maken, te bestrooien met talkpoeder en te laten drogen. Daarna moet de kleding in de wasmachine. Melk zou ook werken: een kwartiertje laten intrekken, en in de wasmachine maar. Voorbehandelen met afwasmiddel kan eveneens. Een ander geeft als tip citroensap over een verse vetvlek te druppelen, met daarna een flinke lading zout eroverheen. „Laten intrekken, zout eraf slaan en weg is de vlek.”

Een ander oud huismiddel dat vaak wordt genoemd en bij ongeveer alles –ook tegen vetvlekken– schijnt te helpen, is ossengalzeep.

Bij oude vetvlekken kan alcohol of aceton worden ingezet, waarna textiel moet worden gewassen met warm water en wasmiddel.

Yoghurt gemorst

Eiwithoudende vlekken zoals bloedvlekken, en vlekken van bijvoorbeeld ei, yoghurt, chocolade en pudding, zijn doorgaans gemakkelijker weg te krijgen met koud water dan met warm water. Behandel de vlek voorafgaand aan de wasbeurt met een ontvlekker op basis van zeep (bijvoorbeeld ossengalzeep). Bleekmiddel: niet gebruiken hier.

Bessensap en ander kleurigs

Vlekken van aardbeien, bramen, bessen of koffie, thee en wijn –plantaardige vlekken– moeten juist niet direct met zeep worden behandeld. Ze kunnen beter worden gebleekt, met citroensap bijvoorbeeld. Oude fruitvlekken kunnen niet tegen een bad van een paar uurtjes in karnemelk waarin een beetje citroensap is toegevoegd.

Rode wijn gemorst? Direct deppen met papier en uitspoelen met warm water. Is de vlek niet 
uit te spoelen, strooi er dan keukenzout overheen. Laat het zout even liggen, klop het daarna weg en herhaal dit totdat de vlek voor een groot deel is verdwenen. Gebruik daarna een warm sopje.

Spinaziesporen zouden moeten verdwijnen als er met een rauwe aardappel over wordt gewreven. Ook hier: uitspoelen met een sopje. Vlekken van jam, honing en stroop leggen het af tegen heet water en ontvlekkers op basis van zeep.

Zweet

De oude Sunlightzeep en groene zeep bestaan ook niet voor niets nog steeds. Vlekken van –onder andere– smeer, olie en zweet kunnen ermee worden behandeld. „Insmeren, een of twee dagen laten intrekken en gewoon in de was doen”, luidt het devies.

Dit is het eerste deel in een serie over huishoudelijke handigheden.