Toch kan er in een paar dagen nog heel wat ver­anderen. Bij elke Kamerverkiezing wordt immers het aantal zwevende kiezers en lastminutebeslissers groter. Zij kunnen de doorslag geven.

In de jaren zeventig wist 10 procent van de kiezers een week voor de stembusgang niet op welke partij zij zouden stemmen. Eind jaren negentig was dit opgelopen naar 25 procent. En nu weet, aldus Ipsos Synovate, 43 procent van de kiezers een week van tevoren nog niet welk hokje zij rood gaan maken.

Een zoektocht naar de zwevende kiezer in het hartje van Amersfoort. Je herkent hem niet aan zijn neus; wel door hem een vraag te stellen. Nee, dé vraag: „Op welke partij gaat u morgen stemmen?”

Naam: Mevrouw Van Slooten

Leeftijd: 58 jaar

Woonplaats: Hoogland

Stemde in 2010: SGP

Gaat nu stemmen: „Weer op de SGP. Ik stem altijd op die partij. Daar sta ik helemaal achter. In de beginselen en in wat de partij in de Tweede Kamer zegt, herken ik me helemaal.

Ik maak me er zorgen over hoe de politiek omgaat met de kerken en de scholen.

De vrijheden worden steeds meer ingeperkt.

Bij veel partijen zijn onze scholen niet veilig. Alles moet er kunnen, ook op onze christelijke scholen.

Ik ben echt bezorgd als je ziet hoe daarover in de politiek wordt gepraat. Daarom is het belangrijk dat er partijen zijn die daartegen ingaan en een duidelijk ander geluid laten horen.”

Naam: F. Kanik

Leeftijd: 25 jaar

Woonplaats: Amersfoort

Stemde in 2010: PvdA

Gaat nu stemmen: „Dat weet ik nog niet; ik heb me er nog niet in verdiept. Er liggen allemaal folders thuis, dus die ga ik lezen.

Ik ga dan vooral bekijken waarop de verschillende partijen na de verkiezingen willen gaan bezuinigen.

Belangrijk vind ik dat er geen geld wordt weggehaald bij de zorg voor kinderen en bij de gezondheidszorg.

Dus daar hoop ik me morgen in te verdiepen. Hopelijk geven die folders duidelijkheid over wat de verschillende partijen willen.

Ik ben benieuwd wat daar uitkomt. Op dit moment weet ik echt nog niet op wie ik ga stemmen.”

Naam: P. Kemman

Leeftijd: 37 jaar

Woonplaats: Spakenburg

Stemde in 2010: CDA

Gaat nu stemmen: „Ik ben er nog niet helemaal uit. Toen ik de verkiezingswijzer invulde, kwamen drie partijen er in bijna gelijke mate uit: PvdA, VVD, CU. Dus dat wordt nog spannend. Nou ja, de echte spanning heb ik al gehad: ik heb net een dochter gekregen. Mijn vrouw had alleen jongenskleertjes gekocht, dus ik moest nu nog even snel inkopen doen.

Wat voor mij belangrijk is? Even goed nadenken; het is alweer even geleden dat ik de verkiezingswijzer invulde. Ik denk met name aan het Europese beleid. De belastingen worden almaar hoger.

Ik zit in de bouw. Daar is de economische crisis goed te merken. Om je heen zie je heel veel bedrijven omvallen. De crisis duurt te lang, en hij kan nog wel twee jaar duren. Zelf zit ik als projectleider/calculator/werkvoorbereider in de weg- en waterbouw. In de infrastructuur is gelukkig nog genoeg werk.

Twee jaar geleden heb ik CDA gestemd, maar ik vind de lijsttrekker niet sterk.”

Naam: Jeffrey van der Horst

Leeftijd: 18 jaar

Woonplaats: Hoevelaken

Mocht in 2010 nog niet stemmen.

Gaat nu stemmen: „Ik weet het nog niet. Mijn moeder stemt VVD, maar ik kwam in de Stemwijzer het dichtst bij de PVV uit. Veel standpunten van de PVV heb ik ook: eerst voor je eigen economie zorgen voordat je geld aan andere landen geeft. En buitenlanders pakken onze banen af, daardoor zijn veel Nederlanders werkloos, dus dat moeten we tegengaan.

Ik zit op ROC Midden-Nederland, op het Sportcollege. In mijn klas praten we niet zo veel over politiek. Sommigen zeggen dat ze niet gaan stemmen: het interesseert hen niet of ze weten niet op wie ze hun stem moeten uitbrengen.

Maar ik ga zeker stemmen. Toen het kabinet viel, mocht het nog niet, maar op

9 juli ben ik 18 jaar geworden.”

Naam: Raymond van Dijkhuizen

Leeftijd: 37 jaar

Woonplaats: Amersfoort

Stemde in 2010: VVD

Gaat nu stemmen: „VVD. Dat is altijd al zo geweest, van huis uit. Ik kom uit een handelsfamilie, vandaar.

Bij de SP en de PvdA heb je het gevoel dat ze geld uitgeven dat er niet is. Dan steun ik liever de bezuinigingsplannen van de VVD, al zijn die niet leuk. Ik steun overigens niet alles wat de partij wil. Ik ben bijvoorbeeld voor het inkrimpen van de overheid, maar dat zal de VVD niet zo gauw doen.

Rutte is niet mijn favoriet, al is hij wel sterk gegroeid. Binnen Europa doet hij het goed.

Ik heb er trouwens moeite mee dat heel Amersfoort is volgeplakt en -geschilderd met SP-logo’s. Hopelijk ruimen ze dat zelf weer op.”

Naam: H. de Bruin

Leeftijd: 57 jaar

Woonplaats: Leusden

Stemde in 2010: CDA

Gaat nu stemmen: „Dat weet ik nog niet. Daar ga ik nog eens goed naar kijken. Daarbij is het voor mij vooral belangrijk welke partij het meest aan werkgelegenheid doet. Ik zit namelijk zelf zonder baan, al ruim anderhalf jaar.

Ik werkte in de pensioenadministratie, maar door het vertrek van klanten en door automatisering moest er bij ons 400 man uit. Nu doe ik vrijwilligerswerk in de zorg. Tijdens de verkiezingen zit ik de hele dag op een stembureau. Maar ik zou graag weer een vaste baan willen; het liefst iets met mensen. Momenteel loopt er een sollicitatie bij de NS.

Tegen het CDA heb ik niets, maar misschien kom ik toch bij de PvdA uit, of bij de SP.”