Rookpatroon nauwelijks beïnvloed door prijs
RIJSWIJK (ANP) – De prijs van sigaretten heeft wel invloed op het aantal mensen dat rookt, maar nauwelijks op het aantal sigaretten dat een roker dagelijks opsteekt. Dat valt af te leiden uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Opvallend is namelijk dat in landen waar per roker de meeste sigaretten gerookt worden, de sigaretten bij lange na niet het goedkoopst zijn. De vijf landen waar het meest wordt gerookt - Kiribati, Griekenland, Nauru, Oostenrijk en Rusland - hanteren gemiddelde prijzen van rond de 4 à 5 dollar (rond de 3,50 euro). Rusland heeft een flink lagere prijs (1,03 dollar, oftewel 0,83 euro), Kiribati juist enorm hoog (7,19 dollar, oftewel 5,77 euro).
Tegelijk wordt er in de landen waar de prijzen enorm hoog zijn, slechts iets minder dan het wereldwijde gemiddelde gerookt per roker. De vijf landen met de hoogste prijs per pakje sigaretten - Noorwegen, Ierland, Australië, Groot-Brittannië en Singapore - hanteren prijzen van omgerekend 7 tot bijna 11 euro per pakje. Toch steken de rokende bewoners van deze landen gemiddeld nog 24 sigaretten per dag op.
Volgens hoogleraar tabaksontmoediging Marc Willemsen is er wel degelijk sprake van een prijselasticiteit. „Voor elke 10 procent verhoging van de prijs, stopt 4 procent van de rokers. Ook gaan ze wel iets minder roken. Maar rokers zijn vaak niet in staat om weinig te roken, dus om het aantal sigaretten op een laag peil te houden. Alleen in ontwikkelingslanden zie je wel dat mensen maar een paar sigaretten per dag roken, omdat ze van bijvoorbeeld maar 1 euro per dag rond moeten komen.”
Willemsen vermoedt dat er geen plafond aan de prijselasticiteit zit. „Als ze sigaretten steeds weer duurder maken, zullen er mensen blijven stoppen. Belangrijk is echter vooral ook om sigaretten minder aantrekkelijk te maken door bijvoorbeeld alle stoffen te vermelden, smaakverhogende adjectieven aan te pakken en het generiek maken van pakjes, oftewel de pakjes te ontdoen van stimulerende kleuren en teksten. Om roken te stoppen, moet je sigaretten de-marketen.”
In Nederland kost een pakje volgens de cijfers van de WHO 5,27 euro. Daarmee zijn er wereldwijd slecht 14 landen met duurdere sigaretten. Gemiddeld steken de rokende Nederlanders 29 sigaretten per dag op. Daarmee zit Nederland iets boven het gemiddelde.