Wat gaat er mis in de productie van kweekvis?

„Een probleem dat veel voorkomt, is de verontreiniging van meren en rivieren. De pangasius die in Vietnam gekweekt wordt, kan door zijn manier van ademhalen bijvoorbeeld goed over­leven in zwaar vervuild zuurstofarm water, met als gevolg dat kwekers vaak geen moeite doen om de waterkwaliteit op peil te houden. Ook wordt er onnodig veel antibiotica toegediend. Soms lukt het vissen om te ontsnappen uit een kwekerij, maar dan kan de kweekvis weer een bedreiging zijn voor natuurlijke vissoorten.”

Gebeurt dit ook in Nederland?

„In ons land wordt over het algemeen op een veel milieu­vriendelijkere, maar duurdere wijze gekweekt in bassins op het land. Omdat productie in Azië echter een stuk goedkoper is, zijn hier nog maar weinig kwekerijen voor bijvoorbeeld meerval of paling.”

Kan kweekvis zonder keurmerk ongezond zijn voor mensen?

„De tilapia’s en pangasiussen die in Nederland in de winkel liggen, zijn door strenge regels van de Europese Unie niet schadelijk voor de gezondheid. Als kwekerijen buiten Europa niet aan bepaalde hygiëne voorschriften voldoen, mogen zij hier namelijk geen vis aan de man brengen.”

Wat kan een keurmerk aan deze situatie verbeteren?

„Met het logo dat op de verpakking komt te staan, proberen we kwekers wereldwijd te stimuleren om duurzamer te werken. Veel kwekers weten vaak helemaal niet hoe je goed vis kweekt. In Afrika gebeurt het soms in een gat in de grond. Daarom hebben we een handleiding opgesteld waarin iedere kweker kan zien hoe hij op 
een verantwoorde manier veel kostenefficiënter vis kan kweken.”

Worden lokale viskwekers in landen als Vietnam niet het slachtoffer van deze hogere eisen?

„Schaalvergroting en concurrentie zijn wereldwijde trends. Daar kunnen wij als ASC-keurmerk weinig aan veranderen.

Wij bieden wel de mogelijkheid aan kleinschalige familiebedrijfjes zich als groep te laten certificeren.

Daarnaast heeft het Wereld Natuur Fonds programma’s opgesteld om juist lokale viskwekers met weinig kapitaal te helpen aan de standaarden van het keurmerk te kunnen voldoen.”

Verantwoorde kweekvis nu goed te herkennen

ZEIST – Vanaf maandag is in de supermarkt te zien of de kweekvis die in de schappen ligt, verantwoord is geproduceerd.

Vandaag werd, op initiatief van het Wereld Natuur Fonds (WNF) en het Initiatief Duurzame Handel, het zogeheten ASC-keurmerk gelanceerd, dat net zo werkt als het al langer bestaande MSC-keurmerk voor in het wild gevangen vis.

Kweekvis neemt wereldwijd in omvang en betekenis toe. Veertig jaar geleden bedroeg de kweek van vissen als tilapia’s, zalmen en garnalen nog geen 3 miljoen ton per jaar. Inmiddels wordt met een productie van 60 miljoen ton ruim de helft van alle geconsumeerde vis ter wereld gekweekt. Deze grote vraag zorgt er volgens natuurorganisatie WNF voor dat er in de viskweek niet altijd even netjes wordt gewerkt.

Kweekbedrijven kunnen een certificaat krijgen als ze voldoen aan een lijst met eisen op het gebied van voer, antibiotica en de sociale omstandigheden van personeel. De daadwerkelijke keuring vindt plaats onder de supervisie van het onafhankelijke Aquaculture Stewardship Council (ASC). Vooralsnog draagt alleen vis afkomstig uit een grote tilapiakwekerij uit Indonesië het zeegroen gekleurde logo van ASC. Naar verwachting wordt in het najaar de eerste pangasius gecertificeerd. In 2013 volgen de zalm, de forel, mosselen, oesters en sint-jakobsschelpen.