Hij hoopte volgend jaar zowel zijn studie rechten als theologie af te ronden. Op die manier zou hij maar één studie hoeven te betalen. De nieuwe regels gooiden bij Roeland Smit (26) uit Apeldoorn roet in het eten. Want ook al duren beide studies opgeteld zo’n elf jaar, Roeland mag er van de regering beslist geen acht jaar over doen.

„Om een langstudeerboete te voorkomen, moet ik binnen twee weken mijn studie theologie aan de Theologische Universiteit in Apeldoorn (TUA) afgerond hebben.” Daarna stort hij zich op rechten. Zonder support van de overheid wel te verstaan. „Dat zou me in Nijmegen 6650 euro per jaar kosten. Daarom ga ik verder via de Open Universiteit, waar ik per module betaal.” En, wat minstens zo belangrijk is: „De Open Universiteit gebruikt een ander systeem, waardoor de langstudeerdersboete niet geldt.”

Al met al gaat zijn studie hem nog vierduizend euro kosten, schat hij. „Een tegenvallertje.”

Ook voor zieken is er in de nieuwe regelgeving weinig coulance. Berend (22) uit Enschede, die niet met zijn achternaam in de krant wil, merkt de effecten.

In zijn derde jaar koos de student Advanced Technology aan de Universiteit Twente voor bestuursfuncties van een tennisvereniging en een consultancybureau „om mij te verbreden.” Het kostte hem een jaar studie.

Toen hij vorig jaar op drie plekken zijn been brak en verschillende keren geopereerd moest worden, bleek het voor de slimme student onmogelijk om zijn bachelor binnen de vereiste vier jaar af te ronden. „Ik heb met veel moeite mijn tentamens gedaan, ook al kreeg ik cijfers waarmee ik niet tevreden was. Uiteindelijk liep ik maar een kwartjaar vertraging op. Nu blijkt dat je alleen uitstel van je boete kunt krijgen op medische gronden als je meer dan een halfjaar vertraging hebt.”

Berend, die morgen voor het laatst onder het mes moet, voelt zich flink benadeeld: „Omdat ik me zo goed mogelijk heb ingezet, moet ik nu 3000 euro boete betalen.”

De gevolgen van de nieuwe regels zijn ook voor Johan van Vugt (41) uit Lienden bijzonder ingrijpend. De vader van vijf kinderen is student aan het Hersteld Hervormd Seminarie. Hij is bezig met het afronden van zijn bachelor en begint in september met zijn drie jaar durende master theologie. „Het probleem is dat ik in 1996 al een master psychologie heb gehaald.”

De nieuwe overheidsregels bepalen dat een tweede master niet door de overheid bekostigd wordt. Universiteiten kunnen daarentegen hun geld ontvangen door instellingscollegegeld te vragen. Hoeveel dat is, mogen ze zelf bepalen. „Ik moet ruim 10.000 euro per jaar betalen.” Met humor: „Wat dat betreft, heb ik de hoofdprijs getrokken.”

De gevolgen zijn groot. „Eigenlijk wordt mij hierdoor de mogelijkheid ontnomen om aan mijn roeping gehoor te geven.”

Van Vugt, die geen idee heeft hoe hij volgend jaar én zijn gezin moet onderhouden én zijn studie betalen, probeert in vertrouwen op Hem de toekomst tegemoet te gaan. „Het is een zaak van gebed. Ik geloof dat God zal zorgen dat het goed komt. Maar zolang het benodigde geld nog niet op de bankrekening staat, is het een beproeving.”