Vooral vanaf de jaren ’90 stemmen steeds meer kiezers op kandidaten die geen lijsttrekker zijn. In 2002 was meer dan een kwart van de stemmen een voorkeurstem, tegen 3 procent in 1946 en zo’n 10 procent in de jaren ’70.

In 2002 wist een lijsttrekker van een gevestigde partij (Hans Dijkstal, VVD) voor het eerst niet de meerderheid van de stemmen voor zijn partij te behalen. Sowieso speelden voorkeurstemmen de laatste verkiezingen een grote rol voor de VVD. In 2006 haalde de nummer twee op de lijst, Rita Verdonk, meer stemmen dan Mark Rutte, de nummer één. Daarna ontbrandde een machtsstrijd die tot het vertrek van Verdonk leidde.

Uit het onderzoek blijkt dat vooral hooggeplaatste vrouwelijke kandidaten profiteren van de voorkeurstemmen. Voor allochtone kandidaten geldt dit in mindere mate. De kandidaten die hoog op de lijst staan, halen ook de meeste voorkeurstemmen binnen. Vanaf positie 8 neemt het aantal stemmen flink af. Opmerkelijk is dat oud-Journaalpresentatrice Pia Dijkstra, in 2010 nummer 13 op de D66-lijst, genoeg voorkeurstemmen wist binnen te slepen om de nummer van 10 van de lijst te verdringen. Sabine Uitslag stond zelfs op plek 31 van de CDA-lijst en was zonder voorkeurstemmen niet in de Kamer gekomen.

Daarnaast ontdekten Van Holsteyn en Andeweg dat veel voorkeurstemmen pas op het laatste moment, in het stemhokje, worden gegeven. Opvallend is ook dat regionale verwantschap (de kandidaat komt uit dezelfde regio als de stemmer) er weinig toe lijkt te doen.

De rol van lijstduwers lijkt klein te zijn. Lijstduwers zijn vaak bekende personen die extra stemmen moeten trekken. Bij de verkiezingen van 2010 haalden de 18 lijstduwers ruim 12.000 stemmen, bij lange na niet genoeg voor één zetel.