Een meerderheid van de Staten vond het woensdag te vroeg om nog dit jaar zo’n veertig niet-rendabele buslijnen te schrappen. Eerst moet er een onderzoek komen naar de manier waarop er kan worden bezuinigd zonder dat mensen op het platteland hiervan de dupe worden. Bovendien willen de Staten eerst zekerheid of het Rijk inderdaad minder geld beschikbaar stelt voor openbaar vervoer. Dat wordt pas met Prinsjesdag definitief bekendgemaakt.

Op jaarbasis gaat er 1,1 miljard euro van het Rijk naar de provincies voor het openbaar vervoer. Dit dreigt echter door de regering te worden teruggebracht, zodat er oplopend tot 2006 134 miljoen euro minder beschikbaar is aan subsidies. Voor Gelderland betekent dit dat er in 2004 voor 6 miljoen euro moet worden bespaard, oplopend tot 14 miljoen in 2007.

Volgens gedeputeerde M. van Haaren-Koopman (Vervoer) zien vervoersbedrijven in Gelderland echter mogelijkheden om met aanzienlijk minder geld een groot deel van de provincie bereikbaar te houden. Ze denkt dat een plan daarvoor nog dit jaar gereed kan zijn. Invoeren van de maatregelen per 1 juli 2004 ziet Van Haaren echter niet zitten. „Waar jaren niet naar gekeken is, kan ik niet in een halfjaar in de steigers hebben staan.”

Aanvankelijk stelden GS voor om al per 14 december rigoureus te snoeien in het aantal buslijnen. Maar daar staken Provinciale Staten (PS) woensdag een stokje voor. De drie collegepartijen CDA, PvdA en VVD, aangevuld met GroenLinks, de SGP en D66, dienden een motie in waarmee de provincie zich garant kan stellen voor een bedrag van 4 miljoen euro. Dat bedrag wordt alleen gebruikt wanneer het Rijk inderdaad de hand op de knip houdt.

Los van de vraag of de bezuinigingen nu wel of niet doorgaan, staat vast dat het Gelderse busnetwerk hoe dan ook gaat veranderen, aldus gedeputeerde Van Haaren. Het college houdt vast aan een groei van het aantal reizigers in het openbaar vervoer met 10 procent. Die groei is met het huidige vervoersaanbod niet haalbaar. Gelderland wil daarom om tafel met vervoersbedrijven, om te kijken hoe het aantal reizigers kan worden opgekrikt. Het grote voorbeeld daarbij is het bedrijf Syntus, dat in de Achterhoek in enkele jaren 20 procent meer mensen in trein en bus wist te krijgen.

Veel partijen in de Staten verzetten zich echter tegen het snoeien in buslijnen zonder dat daar iets tegenover staat. „Iedere buslijn die je nu weghaalt op het platteland krijg je nooit meer terug”, aldus J. Wijnia (GroenLinks). Aan de andere kant wil geen enkele partij dat de provincie telkens geld uittrekt voor zaken waarop het Rijk bezuinigt. Want daarmee zou het risico bestaan dat Den Haag nog veel meer uitgaven schrapt, in de hoop dat provincies die compenseren.

De komende maanden denkt Gelderland na over de vraag hoe het platteland bereikbaar is te houden voor minder geld en hoe het aantal reizigers kan toenemen. SGP’er E. Klein had daarvoor woensdag al een eenvoudige oplossing gevonden. „Zorg dat kleine kernen doordeweeks goed bereikbaar blijven, maar versober het vervoersaanbod in het weekend.” Een motie van die strekking trok de partij echter in na kritiek van andere partijen. Die veronderstelden dat het de SGP alleen te doen was om handhaving van de zondagsrust.