Het was vermoedelijk haar laatste reis naar Israël als minister van Buitenlandse Zaken. Maar dat het bezoek van Hillary Clinton aan de Joodse staat niet veel zou opleveren, stond eigenlijk bij voorbaat al vast.

Die pessimistische toon werd begin deze week al gezet door president Barack Obama zelf. Hij verklaarde dat hij de afgelopen jaren heeft gefaald in zijn pogingen vrede tussen Israël en de Palestijnen te bewerkstelligen.

Dat Clinton dat falende beleid tijdens haar eendaagse bezoek aan Israël en de Palestijnse gebieden even recht zou zetten, viel dan ook nauwelijks te verwachten. Veelbetekenend was dan ook dat de Amerikaanse bewindsvrouw en de Israëlische president Peres maandagavond in een afsluitende persconferentie ieder een eigen verklaring aflegden, zonder op vragen van journalisten in te gaan.

Peres benadrukte nog eens dat Israël sterk hecht aan het handhaven van het vredesverdrag met Egypte en sprak opnieuw zijn veroordeling uit van het geweld in buurland Syrië. Clinton wees op haar beurt op de solidariteit van het Amerikaanse volk met de Joodse staat.

Maar over een oplossing voor het slepende Israëlisch-Palestijnse conflict werd met geen woord gerept. Achter de schermen zou Clinton de Israëlische regering onder druk hebben gezet om met nieuwe voorstellen richting de Palestijnen te komen, om zo de weg naar de onderhandelingstafel te banen. Maar kennelijk heeft die druk niet concrete resultaten geleid.

De uitlatingen van zowel Clinton als de Israëlische premier Netanyahu lieten maandag eens te meer zien wat beide landen momenteel écht bezighoudt. De dreiging van een nucleair Iran vormde hét gespreksthema in de ontmoetingen tussen de Amerikaanse minister en diverse Israëlische hoogwaardigheids­bekleders.

Clinton bezigde maandag in Jeruzalem niet mis te verstane taal. De Verenigde Staten zullen „alle Amerikaanse macht” gebruiken om Iran ervan te weerhouden een atoombom te produceren, aldus de bewindsvrouw.

Dat waren woorden die Netanyahu graag hoort. Al sinds zijn aantreden is de Israëlische premier bezig steun te verwerven voor militaire actie tegen Iran. Het Israëlische defensie-establishment is echter verdeeld over een aanval op de Iraanse atoomfaciliteiten.

De voormalige chef van de Israëlische inlichtingendienst Mossad Meir Dagan liet zich dit jaar al diverse malen kritisch uit over mogelijke Israëlische plannen voor een offensief tegen Iran. Volgens de oud-spionnenbaas zijn de gevolgen van een dergelijke actie niet te overzien.

Recent mengde ook de Israëlische stafchef Benny Gantz zich in de discussie rond mogelijk militair ingrijpen in Iran. Met de huidige sancties zou een confrontatie tot ergens volgend jaar kunnen worden afgewend, aldus de generaal.

Dat een confrontatie volgens Gantz slechts een kwestie van tijd is, is intussen veelzeggend. De gestage Amerikaanse militaire opbouw in de regio rond de Perzische Golf laat zien dat ook Washington steeds nadrukkelijker met die mogelijkheid rekening houdt.

Vooralsnog zetten de VS echter alle diplomatieke zeilen bij om Israël van eenzijdige militaire actie af te houden.