Langzaam stijgt de molen een metertje op

Daar gaat de molen, 1100 ton, de lucht in. Klokslag 10 uur gisteren gaven wethouder van Delft Milène Junius en voorzitter van vereniging De Hollandsche Molen Nico Papineau Salm het startsein voor het opvijzelen van molen De Roos – bouwjaar 1679 en blikvanger aan de rand van het oude centrum.

De opvijzeloperatie maakt onderdeel uit van het ambitieuze Spoorzoneproject: de bouw van een 2300 meter lange spoortunnel door het centrum van Delft, in opdracht van ProRail en de gemeente. Het oude treinstation wordt vervangen door een groot ondergronds exemplaar, er komt een nieuw stadskantoor, en in de spoorzone verrijzen nieuwe woningen en kantoren. De spoortunnel vervangt het tweesporige treinviaduct uit de jaren zestig, dat omwonenden veel geluidsoverlast bezorgt en niet meer is berekend op het drukke spoortraject tussen Amsterdam en Rotterdam. Het hele project kost om en nabij de 1 miljard.

Er wordt nu gewerkt aan de eerste tunnel. Straks komen er twee, die samen ruimte bieden aan vier sporen. In 2015 gaat de eerste tunnel in bedrijf, twee jaar later volgt de andere. De tunnel loopt precies onder de historische molen door, die dus nu tijdelijk moet wijken.

Het hele complex –molen, pakhuis en woning– werd gisteren in één keer gelift. Ter voorbereiding is de molen op een plaat van gewapend beton gezet, als op een soort dienblad. In die plaat zijn 45 stalen palen geboord. Op de palen staan hydraulische vijzels, die gisteren millimetertje voor millimetertje dienblad plus molen omhoog trokken. Elke 3 centimeter controleerden medewerkers of de boel nog gelijkmatig omhoogging.

„Het was natuurlijk handiger geweest als we de molen konden afbreken en daarna weer opnieuw opbouwen”, zegt Jaap Dorrepaal van ProRail. „Maar dat was geen optie. Dat doet afbreuk aan het monument. En met een Rijksmonument mag je nu eenmaal niet aan de wandel.” Dorrepaal kan het weten, want vorig jaar al werd de oude Begijnetoren, die op een steenworp afstand van molen De Roos staat, tijdelijk 15 meter verplaatst. De toren moet straks weer op exact dezelfde plaats terugkeren, ook al had het veel handiger geweest voor het hele project als-ie straks 20 centimeter verder zou komen te staan. „Tja. Dat hebben we helaas niet voor elkaar gekregen. Doe je niks aan. Het is een wetmatigheid. Aan een Rijksmonument kom je niet.”

Langs hekken slaan buurtbewoners de operatie gade, die gisteren tot 16.00 uur duurde. Veel uiterlijk vertoon levert het spektakel niet. Met het blote oog is nauwelijks te zien dat de molen stijgt. Een paal met schaalverdeling laat zien dat dat toch wel degelijk het geval is. Al vrij snel kunnen ze een blik werpen ónder de eeuwenoude korenmaler. „Het lijkt wel of ik het zié man. Nee, dat kan bijna niet. Maar tóch gaat-ie omhoog.”

Delftenaar Jan Blom heeft zijn scootmobiel strategisch geparkeerd. Door een gaatje in het hekwerk past precies de lens van zijn spiegelreflex. „Ik sta hier prima. Spannend hoor.” Blom legt al sinds 2009, toen de uitvoer van het Spoorzoneproject een aanvang nam, alle verrichtingen vast op de gevoelige plaat. De foto’s publiceert hij op z’n website, spoortunnel-delft.nl. Prachthobby. Hij glundert.

Molenaar Bart Doorn staat ook al relaxed toe te kijken. Of hij zijn hart niet een klein beetje vasthoudt? „Nee hoor. De fundering is nu beter dan-ie ooit geweest is.” Tijdelijk beheert Doorn een molen in Zoetermeer. Straks, als de hele operatie achter de rug is, keert hij graag weer terug naar zijn oude stek. „Volgend jaar is-ie als het goed is weer maalvaardig, gelukkig.”

Langzaam stijgt de molen een metertje op

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?