Dr. Dekker: Proefschrift vecht niet voor het grote gereformeerde verhaal
APELDOORN – Historicus drs. Wim Berkelaar die onlangs kritisch reageerde op het proefschrift ”Afwezigheid van God” van dr. Wim Dekker deed dat met gedrevenheid en hartstocht. Maar volgens de studiesecretaris van de IZB legt Berkelaar problemen met „het grote orthodoxe gereformeerde verhaal” waarop hij is afgeknapt, bij de verkeerde persoon neer. Dat punt wilde Dekker niet maken, zo reageert hij maandag op Protestant.nl.
Berkelaar concludeert volgens Dekker uit het proefschrift „dat ik met behulp van slimme theologen uit verschillende tradities in feite een poging doe dat grote verhaal toch intact te laten. Daar ligt zijn ergernis, want dan heb ik nooit goed begrepen wat er allemaal tegen dit verhaal in te brengen is. Zijn kritiek geldt het feit, dat het een heel raar verhaal is, dat aan alle kanten doorgeprikt kan worden als ongeloofwaardig. Hoe kon hij echter de indruk krijgen, dat ik het in mijn studie voor dit grote verhaal als een kloppend systeem heb opgenomen? Dat begrijp ik eerlijk gezegd niet.”
Verderop in zijn betoog erkent hij overigens wel dat er gevaren aan dat grote verhaal zitten. „Het orthodoxe gereformeerde verhaal, dat om deze levensoriëntatie is heen gebouwd vind ik wel de moeite waard. Maar dat komt, omdat ik door een jarenlange omgang daarmee heb leren begrijpen, dat het allemaal bedoeld is om al denkend God te eren en mensen voor dwalingen te behoeden. Maar een versimpelde versie van dit verhaal vind ik zelf ook heel ongeloofwaardig.”
Christopher Hitchens
Berkelaar betoogde dat Dekker, als hij zich wil verstaan met de cultuur, geen theologen moet lezen, maar atheïsten als Jean-Paul Sartre, Ludwig Feuerbach en Christopher Hitchens. Nu zal hij hoogstens binnenkerkelijken bereiken maar geen atheïsten, stelde de historicus van de Vrije Universiteit te Amsterdam.
Dekker weerspreekt in zijn betoog dat hij in een frontlinie staat waar het echte gevecht niet plaatsvindt. „Bij postmoderne filosofen is er niet meer dat felle verzet tegen God, dat kenmerkend was voor de jaren zestig. Ik noem Rorty, Derrida en Lyotard. Bij de genoemde postmoderne denkers treft mij een nieuwe ruimte om na te denken over de betekenis van God en geloof voorbij het grote verhaal, dat het christendom erover verteld heeft.”
In zijn boek gaat Dekker in gesprek met Pannenberg, Miskotte en Houtepen. Volgens hem laten deze drie theologen zien dat het christelijk geloof zich niet altijd als concurrent doet kennen in contact met het mens-zijn maar ook andere antwoorden kan geven. „Ze nemen hun uitgangspunt in het christelijk geloof, niet een christelijk systeem, maar het verhaal van Gods openbaring in kruis en opstanding van Jezus. Zij zijn dus geen apologeten, die menen, dat het geloof in God vanuit het beschouwen van de werkelijkheid afgeleid kan worden en dat atheïsten dus of dom of onwillig zijn. Ze gaan alle drie uit van het christelijk geloof als een geschonken mogelijkheid.”
Lees hier de volledige reactie van Dekker op de bijdrage van Berkelaar.
Klik op onderstaande links voor meer informatie over het proefschrift van Dekker en zijn boek ”Marginaal en missionair” uit 2011.
Dr. Dekker reageert op vijfde druk ”Marginaal en missionair” (Reformatorisch Dagblad, 18 april 2012);
Promoties over God ervaren én kwijtraken (Reformatorisch Dagblad, 20 december 2011);
Ook kerkmens leeft alsof God er niet is (Reformatorisch Dagblad, 16 december 2011);
Lezersdag Marginaal en Missionair: Kerk heeft Geest van volharding nodig (Reformatorisch Dagblad, 8 oktober 2011);
Drs. Dekker gaat in gesprek over ”Marginaal en missionair” (Reformatorisch Dagblad, 25 augustus 2011);
Kerk riep oordeel over zich af met ruime dooppraktijk (Reformatorisch Dagblad, 17 augustus 2011);
Ds. Dekker beantwoordt reacties op ”Marginaal en missionair” (Reformatorisch Dagblad, 26 juli 2011);
„Geloofscrisis in reformatorische kerken vaak niet onderkend” (Reformatorisch Dagblad, 24 juni 2011);
Drs. Dekker: Kerk in Nederland verkeert in crisis (Reformatorisch Dagblad, 22 april 2011).