Emoties op een avondje Egyptische politiek
AMSTERDAM – Koptische christenen in Nederland voelen zich meer dan ooit betrokken bij de politieke situatie in Egypte. Dat blijkt wel tijdens een conferentie over de politieke situatie in Egypte na de revolutie. De bijeenkomst, in het westelijk havengebied van Amsterdam, trekt meer dan honderd belangstellenden.
”Aanvangstijd 17.00 uur” stellen de pamfletten op de stoelen in het partycentrum waar de bijeenkomst plaatsheeft. Een kwartier later klinken in de hal van het gebouw echter nog geanimeerde gesprekken. Pas rond 18.00 uur loopt de eerste spreker naar het podium.
Het is niet de laatste keer deze avond dat de oosterse cultuur in het programma doorsijpelt. Sterker nog: westerse elementen, zoals het op een rij zetten van feiten en deze analyseren, blijken een schaars goed. Het gegeven dat de enige autochtone Nederlandse spreker, ChristenUniekamerlid Voordewind, verstek moet laten gaan, draagt er mede aan bij dat de blik op de Egyptische politiek vooral door de bril van koptische christenen wordt bezien.
Dat alleen al is overigens vrij uniek, stelt een van de sprekers, de voor de gelegenheid uit Egypte overgekomen president van de koptische gemeenschap, Sherif Dus. „Het is een erfenis van het verleden dat kopten zich niet zo veel met politiek bezighouden. Dat wreekt zich nu. Kopten in Egypte zijn politiek sterk verdeeld. Samenwerking is noodzakelijk, willen we in de toekomst invloed hebben.”
Geroep vanuit de zaal wijst erop dat Dus een gevoelige snaar raakt. Is het omdat zijn conclusies voor de kopten een spiegel vormen? De tolk, die de toespraak in het Nederlands vertaalt, zwijgt minutenlang. Ondertussen ontspint zich een discussie tussen Dus en de aanwezigen. Die eindigt, zo veel is wel duidelijk, in het voordeel van eerstgenoemde. Al was het alleen maar omdat het volume van de luidsprekers dusdanig hoog staat afgesteld, dat Dus alle rumoer overstemt.
Mensenrechtenactivist Nagib Gibraïl krijgt na de pauze het woord. Hij begint zijn betoog met te stellen dat kopten in Egypte gedeporteerd worden uit provincies waar radicale islamieten het voor het zeggen hebben. „De staat heeft alle vertrouwen van ons, kopten, verloren.”
„Galas! Rustig”, buldert Gibraïl door de microfoon als voor- en tegenstanders van die stelling zich roeren. Ondertussen gaat zijn mobiele telefoon. Een priester uit Egypte belt over een opstootje bij diens kerk. Gibraïl houdt de microfoon bij de luidspreker van zijn telefoon. Dan volgt een relaas over een meisje dat een kerk in is gevlucht. Moslims beweren dat christenen haar dwingen zich te bekeren.
Even abrupt als het telefoongesprek zijn betoog doorkruiste, eindigt het intermezzo ook weer. Gibraïl gebruikt het voorbeeld onmiddellijk om te illustreren dat de regering in Egypte niet meer bij machte is om koptische burgers te beschermen tegen moslimgeweld.
Rond tien uur ’s avonds loopt de bijeenkomst ten einde. Afrondende conclusies ontbreken. Dat is misschien ook niet het belangrijkste, zegt Habi Nasralla. De in Nederland geboren kopt is zoon van immigranten uit Egypte en betrokken bij de Nederlands Koptische Stichting, die opkomt voor Egyptische christenen en de avond heeft georganiseerd. „De mensen hier voelen zich betrokken bij wat in Egypte speelt. Voor hen is het al heel wat dat in Nederland vrijuit gesproken kan worden.”
Nasralla legt uit dat de discussie over de politiek in Egypte voor kopten in Nederland alles te maken heeft met hun christelijk geloof. „In Nederland gaat 80 procent van de kopten naar de Koptisch-Orthodoxe Kerk. Seculiere kopten bestaan eigenlijk niet. Door de omwenteling in Egypte is de situatie van christenen onzeker geworden. Velen verwachten meer negatieve ontwikkelingen in de toekomst. Zolang de onrust in Egypte voortduurt, bepaalt dat kopten in Nederland alleen maar sterker bij hun afkomst.”
Dit is het derde deel van een serie artikelen over koptische christenen in Nederland. Woensdag deel 4.