„Draagvlak om te werken aan veilig klimaat voor homojongeren groeit”
BARNEVELD – Homoseksuelen in reformatorische kring hebben dikwijls te maken met onbegrip en onvermogen, zo bleek zaterdag tijdens een studiedag van RefoAnders in Barneveld. „Maar er worden vorderingen geboekt.”
De bijeenkomst van de reformatorische homo-organisatie over ”pastoraat onder jongeren met homogevoelens” trok ongeveer vijftig belangstellenden. Ds. J. M. J. Kieviet, christelijk gereformeerd predikant te Dordrecht (Centrum) hield een lezing. Daarna was er een forum, terwijl er zaterdagmiddag diverse workshops plaatsvonden.
Ds. Kieviet merkte op dat de pastor tijdens een gesprek met een gemeentelid dat een homoseksuele voorkeur heeft, voorzichtig dient om te gaan met het opsommen van Schriftgegevens, „met name die Bijbelteksten die de homoseksuele praktijk kritisch aan de orde stellen. Het gemeentelid zal die Schriftplaatsen wel kennen. Door deze Bijbelteksten klakkeloos en onbewogen te citeren, zullen ze geen positief effect geven. Hetzelfde geldt voor allerlei pasklare antwoorden, bijvoorbeeld door te zeggen dat de pastorant maar veel moet bidden. Het gemeentelid mag niet het idee krijgen dat de pastor er zich op deze manier wel erg gemakkelijk van afmaakt.”
Tegelijkertijd maakte de predikant duidelijk dat in de gesprekken op enig moment duidelijk moet worden dat de Bijbel op geen enkele wijze ruimte laat voor een homoseksuele praktijk: niet voor wisselende contacten en ook niet voor een relatie „in liefde en trouw”. Ds. Kieviet: „Het is in het geestelijke en concrete belang van de desbetreffende gemeenteleden dat hierover absolute transparantie bestaat. Het doorgaande spreken van de Bijbel geeft onmiskenbaar aan dat er alleen sprake kan zijn van een seksuele praktijk binnen het huwelijk van één man en één vrouw. Voor onze homoseksuele broeders en zusters geldt dus de Bijbelse eis van seksuele onthouding.”
Luisteren
Tijdens de forumdiscussie kreeg de predikant de vraag voorgelegd wanneer de kerkelijke tucht ter sprake dient te komen. Ds. Kieviet: „Daar begin je niet mee. Het gaat erom degene die tegenover je zit te helpen en naar hem of haar te luisteren. Maar op enig moment moet de tucht wel ter sprake komen.”
Forumlid ds. H. Messelink, predikant van de gereformeerde kerk vrijgemaakt te Zwolle-Zuid, dacht hier genuanceerder over. „Het gevaar bestaat dat tucht en afhouding van het avondmaal alleen maar gekoppeld worden aan het zevende gebod, terwijl veel andere geboden die ook worden overtreden, niet tuchtwaardig zijn. Dat is onevenwichtig.” Zelf vindt hij het vruchtbaarder als betrokkenen de weg die God wijst in Zijn Woord zelf vinden.
Een andere aanwezige vroeg of specifieke deskundigheid binnen de kerkenraad nodig is voor de pastorale zorg aan mensen met een homoseksuele geaardheid. Ds. Kieviet noemde in de eerste plaats een houding van betrokkenheid en bewogenheid belangrijk. Het onderwerp moet volgens hem wel speciale aandacht krijgen in de opleidingen. „Mogelijk zouden de predikant en de jeugdouderling binnen de kerkenraad specifieke verantwoordelijk kunnen krijgen.”
Ds. Messelink vindt het ontwikkelen van een specifieke deskundigheid niet nodig, ook omdat er zoveel andere groepen (autisten, gescheidenen, pedofielen) in de gemeente zijn. „Heb hart voor de schapen. Ga het gesprek aan zonder vooroordeel. De liefde van Christus maakt je bekwaam.”
School
W. Büdgen, voorzitter van het college van bestuur van het reformatorische Wartburg College in Rotterdam, gaf aan dat er op zijn school als het hierover gaat nog veel te verbeteren valt. „Seksualiteit is verbonden met de totale persoonlijkheid. Van die gedachte zijn alle docenten nog niet doortrokken. Om te kunnen signaleren, doorverwijzen en goed in te schatten wanneer de tijd rijp is voor het gesprek met de ouders en de kerkenraad, is kennis nodig. Het draagvlak om eraan te werken groeit.”
Büdgen stelt zich in de eerste plaats bijeenkomsten voor met een geestelijk en een professioneel gedeelte om met name de mentoren kennis bij te brengen. Het is volgens hem van belang dat er op school een klimaat heerst waarbinnen iedereen zich veilig voelt.
Ervaringsdeskundige Richard Doeleman uit Rotterdam, die niet lang geleden zelf op het Wartburg College zat, merkte op dat jongeren op die school niet uit de kast kwamen. Büdgen liet weten dat dit inmiddels wel gebeurt. Doeleman zei meegemaakt te hebben dat reformatorische jongeren met een homoseksuele geaardheid „enorm werden gepest.” Het onderwerp verkeert volgens hem nog steeds in de taboesfeer, waardoor de desbetreffende jongeren „niet genoeg ruimte hebben om uit de kast te komen.” Hij vroeg ermee te beginnen iedereen te respecteren zoals hij of zij is.
Kruis
Ervaringsdeskundige Tilly den Boer zei meegemaakt te hebben dat kerkenraadsleden zich niet meer lieten zien nadat ze hen had verteld dat ze lesbische gevoelens had. „Homoseksuelen zijn niet de enigen die een kruis hebben. Ieder mens heeft een kruis. We moeten samen het kruis opnemen en Jezus volgen.”
Den Boer gaf aan vragen over seksuele relaties tijdens het pastorale gesprek minder relevant te vinden dan vragen als: Hoe bid je? Hoe lees je de Bijbel? Hoe getuig je als je deze gevoelens hebt? Hoe houd je het vol om christen te blijven als anderen hun hoofd voor je omdraaien? Den Boer: „Stel tijdens het pastoraal gesprek die vragen die niemand anders stelt.”
RefoAnders heeft zojuist een tiental Bijbelstudies gepubliceerd, deelde directeur Johan Quist mee. De studies, die zijn samengesteld door Herman van Wijngaarden, gaan over thema’s als ”Goed dat je er bent”, ”Focus op God” en ”Hoe houd je het vol?” Ze zijn bestemd voor kerkenraden en Coming True-groepen.