Binnenland

Geloofscommunicatie met gehandicapte: zien, voelen, ruiken – maar niet spreken

KRIMPEN A/D IJSSEL – „Communiceren met ernstig meervoudig gehandicapten bestaat voor het grootste gedeelte uit non-verbale communicatie. Bij deze mensen zonder woordenschat vinden gesproken woorden vaak geen voedingsbodem. Om te kunnen communiceren moeten we dus naar andere mogelijkheden zoeken.”

Van onze correspondent
25 May 2012 15:08Gewijzigd op 14 November 2020 21:15
Foto ANP
Foto ANP

Dat zei Wynette Schouten, pastoraal werker van ’s Heeren Loo De Hartenberg in Wekerom, donderdagavond in Krimpen aan den IJssel in haar lezing over geloofscommunicatie bij mensen met een ernstige verstandelijke beperking. De cursusavond voor ambtsdragers en gemeenteleden was georganiseerd door de vereniging ”Op weg met de ander”, samen met het kenniscentrum van het Hoornbeeck College in Amersfoort.

Schouten communiceert tijdens wekelijkse bijeenkomsten met bewoners over het geloof. De geloofstradities waarin bewoners zijn opgegroeid lopen sterk uiteen. Niet iedereen maakt gebruik van de geestelijke verzorging. „Maar in principe mogen ze allemaal een beroep op ons doen.”

Er zijn ook mensen met een lichte verstandelijke beperking. „Voor hen is de Bijbelse boodschap er een met veel abstracte begrippen. Het blijft voor ons lastig om die te verwoorden. Mensen met een verstandelijke beperking hebben tijd nodig om die boodschap te verwerken”, zei orthopedagoge Alie van Vliet van het Hoornbeeck College in haar lezing. „Daarnaast is het soms opmerkelijk hoe ze die vertalen.”

Van Vliet gaf het voorbeeld van een cliënt die al zijn verdiende geld in de collectezak had gedaan. Hij moest immers betalen voor zijn zonden. Wat bleek? De collecte was bestemd voor de schulddelging van de kerk.

Ook vertelde ze van een instelling waar de plaat van de brede en de smalle weg aan de muur hing. „Toen daarover verteld werd, durfde een van de bewoners niet meer met de taxi naar school. Die taxi reed immers over de brede weg. Dat was de verkeerde weg.”

De orthopedagoge stelde dat het belangrijk is dat we de leefwereld van de mensen met een verstandelijk beperking kennen. „Zaken als wonen, werken, familiebetrekkingen, hobby’s en hoe groot of klein hun leefwereld is zijn van belang om te weten.”

Volgens haar „moeten we in de communicatie vooral luisteren met onze ogen.” Van Vliet vindt het ook belangrijk dat deze mensen in onze lichaamstaal zien waar we mee bezig zijn. „Als het om geloofscommunicatie op hun belevingsniveau gaat, moeten wij eerbied uitstralen”, zei ze.

Jenneke Wolvers, stafmedewerker van ”Op weg met de ander”, leest aan het begin van de cursusavond de geschiedenis uit het evangelie van Markus 10 over Jezus Die de kinderen zegent. Wynette Schouten past dat verhaal in haar praktijk toe door de cliënten elkaar de hand op het hoofd te laten leggen, vertelt ze. Het begrip ”zegenen” pakken deze mensen volgens haar niet op. „In onze vieringen op De Hartenberg is het belangrijk om via de zintuigen contact te maken. Door cliënten te laten zien, voelen, ruiken, proeven en horen, worden zo veel mogelijk zintuigen geprikkeld. Daardoor wordt de kans groter dat er voor hen iets te beleven valt.”

Als Schouten de gelijkenis van de verloren zoon vertelt, gebaart ze in haar praktijk dat de vader met open armen klaarstond. Daarbij steekt ze zelf ook de armen uit. „Dát is de boodschap. De ontmoeting met de Ander staat centraal.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer