Recensie: Requiem Brahms door Gardiner
Met ”Ein deutsches Requiem” sluit John Eliot Gardiner zijn serie opnamen van Brahms’ symfonieën en grote koorwerken af.
Het is Gardiners overtuiging dat vocale lijnen centraal staan in Brahms’ composities en dat we deze moeten plaatsen in de context van de oude meesters die hij bewonderde: Schütz, Bach en Händel. Een logische keus dus om het requiem te combineren met twee motetten van Schütz: Psalm 84 en ”Selig sind die Toten”, teksten die ook in het requiem voorkomen. Brahms grijpt trouwens zelf terug op de oude meesters door polyfone vormen als imitatie en fuga aan te wenden, uiteraard in zijn eigen expressieve, romantische klanktaal.
De benaming ”requiem” is eigenlijk misleidend. Brahms gebruikte niet de Latijnse tekst van de rooms-katholieke dodenmis, maar koos teksten uit de Lutherbijbel. De rangschikking ervan geeft inzicht in Brahms’ persoonlijke emoties met betrekking tot de dood. Droefheid en besef van vergankelijkheid staan tegenover troost en hoop op eeuwig leven.
Gardiner steunt bij het realiseren van zijn opvattingen op zijn eigen orkest, met een instrumentarium dat vergelijkbaar is met dat uit Brahms’ tijd. Fraai is de klank van de natuurhoorns, waar Brahms zo van hield.
De hoofdprijs gaat echter naar Gardiners Monteverdi Choir: stralend van klank en loepzuiver. Als gewoonlijk houdt Gardiner levendige tempi aan. Resultaat van dit alles is een transparante, maar tevens indringende en emotionele vertolking van Brahms’ meesterwerk. Geheel in lijn hiermee kiest Gardiner voor een gevoelvolle, ietwat romantiserende benadering van Schütz.
Wie de aanschaf van een opname van ”Ein deutsches Requiem” overweegt, hoeft niet lang te zoeken.
Brahms – Ein deutsches Requiem – Gardiner; Soli Deo Gloria (SDG 706); £12.99; www.monteverdi.co.uk/shop
Schütz
Brahms
Brahms