„Telkens zoekend naar de betekenis van het evangelie voor de politiek heeft het CDA zijn weg gevonden. Zo moet het ook nu gebeuren.” En: „In antwoord op de oproep van de Bijbel krijgt de politieke overtuiging van het CDA gestalte. De voort­durende toetsing aan de Bijbel is het kenmerk van die politieke overtuiging.”

Citaten uit het CDA-lijsttrekkersdebat van maandagavond? Nee, het zijn passages uit het beginselprogramma van de partij. Het CDA had wel een godshuis uitgekozen om de leden kennis te laten maken met de zes kandidaatlijsttrekkers (Bleker, Van Haersma Buma, Keijzer, Spies, Van Toorenburg en Wintels), maar naar de bron van hun politieke gedachtegoed verwezen ze niet één keer.

Partijvoorzitter Peetoom, tot vorig jaar protestants predikante in de Nicolaïkerk in Utrecht, hield haar achterban voor een „mooi feestje” te willen maken van de lijsttrekkersverkiezing. Toen debatleider Roerig daarop vroeg aan welke eisen de nieuwe partijleider moet voldoen, antwoordde slechts een van de honderden aanwezigen dat hij of zij „het christen-zijn in de politiek weer moet laten zien.”

Immateriële zaken speelden in het debat tussen de zes kandidaten nauwelijks een rol. Aan de hand van enkele passages uit het rapport ”Kiezen en verbinden” van het Strategisch Beraad van het CDA mochten ze in enkele minuten iets over hun politieke visie vertellen.

Wethouder Keijzer uit Purmerend kreeg bijvoorbeeld de vraag voorgelegd hoe zij omgaat met het spanningsveld tussen enerzijds geloofsvrijheid en de pluriforme samenleving en anderzijds de problemen met de integratie van allochtonen. Keijzer stelde daarop dat „onze samenleving is verrijkt door mensen die hier zijn komen wonen en die zich willen inzetten.”

Kamerlid Van Toorenburg onderstreepte maandagavond nog eens dat het CDA volgens haar dé gezinspartij is. „Wij moeten bouwen aan een toekomstbestendig gezinsbeleid. Want in de geborgenheid van het gezin worden waarden en normen overgedragen.” De overheid moet gezinnen dan ook financieel steunen, stelde ze.

Verder ging het maandagavond voornamelijk over thema’s zoals regelgeving in het onderwijs (verminderen), marktwerking in de zorg (aan banden leggen), kernenergie (vervangen door regionaal opgewekte groene stroom), de invoering van een topbelastingtarief (voor topinkomens) en Europese samenwerking (niet alleen maar voordelig).

Van een echt debat was maandagavond overigens geen sprake. De zes christendemocraten op het podium waren het voornamelijk met elkaar eens. „Ik herken je verhaal helemaal”, „ik ben je partner”, „ik deel je analyse”, waren de meest gehoorde reacties op betogen van collega-kandidaat-lijsttrekkers.

De interrupties bleven goeddeels beperkt tot het stellen van informatieve vragen aan de concurrenten om het lijsttrekkerschap. Bij de PvdA verliepen de recente debatten om het partijleiderschap op dezelfde manier. Maar de partijleden zouden ook verrast hebben opgekeken als bij dergelijke gelegenheden ineens diepe verschillen van inzicht aan het licht zouden komen tussen partijgenoten die al jaren met elkaar optrekken.

De CDA-leden zullen daarom vooral een keuze maken op basis van de presentatie van hun boodschap door de kandidaten. Een duidelijke debatwinnaar was er maandagavond niet. Ze hebben echter nog drie debatten de gelegenheid aan hun profiel te werken en een eventuele tweede stemronde na 18 mei overbodig te maken.