Een passiefhuis is georiënteerd op de zon, heeft een dikke laag isolatie aan de binnenkant en een zeer goede kierdichting. Hierdoor kan de warmte nauwelijks weg uit het huis en heeft het in de winter zeer weinig energie nodig om op temperatuur te blijven. Huize De Blaak in Standdaarbuiten won dit jaar de titel Beste Energieneutrale Woning in de wedstrijd van Energiesprong SEV. Deze organisatie wil alle partijen die zich met bouw en renovatie bezighouden in beweging zetten om innovatief naar energiegebruik te kijken, zo vermeldt de website.

In de lichte woonkeuken met de drielaagse glaspartij op het zuiden steekt Ineke Peters enthousiast van wal. „Het begon ongeveer vijf jaar geleden, we woonden toen nog in Fijnaart. De grote tuin en de landelijke ligging maakten dat we als een blok vielen voor dit huis.” Dat het huis bij aankoop energielabel G droeg, vormde een uitdaging voor haar.

De tuindersdochter was destijds beleidsmedewerker voor energie in de tuinbouw. „De tuinbouw is een vooruitstrevende bedrijfstak wat betreft het efficiënt omgaan met energie en ik wilde dit principe ook in ons oude huis toepassen”, zegt Peters. Van jongs af aan is ze geïnteresseerd in de principes van duurzaam leven. „Ik wil ook voor onze kinderen en kleinkinderen een leefbare wereld achterlaten. Wat in een glazen huis kan, moet toch ook in een stenen huis kunnen?”

In de periode voor de overdracht van de woning ontwierpen de eigenaren in spe een plan om het huis zo energiezuinig mogelijk te maken. Tot dan toe was er in Nederland nog geen bestaand huis tot een passiefhuis gerenoveerd. Dit principe werd wel mondjesmaat bij nieuwbouwhuizen toegepast. „In de ons omringende landen is men veel verder met de invoering van energiezuinige maatregelen bij de bouw of renovatie van huizen. Nederland loopt nog behoorlijk achter op dit gebied.”

Glasscherven

Peters volgde verschillende cursussen bij VIBE, het Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen. Haar zoektocht naar de juiste bouwmaterialen leidde meermalen richting België. „Ik ben heel wat keren in een Belgische bouwmarkt geweest. Daar liggen alle bouwmaterialen die ik nodig had gewoon voor het grijpen, in tegenstelling tot hier in Nederland. Gelukkig wonen we in de buurt”, lacht ze.

De omgeving van Standdaarbuiten is vanouds een vlasserijgebied. Het liefst hadden ze daarom vlas gebruikt voor de isolatie van het dak, maar dat zou een te dik pakket gaan vormen waardoor de stahoogte in de historische woning te beperkt zou worden. Samen met haar echtgenoot Erik begon ze met de isolatie van het dak. De keus viel vervolgens op glaswol, gemaakt van gerecyclede glasscherven.

De eerste laag van 16 centimeter dik is afgedekt met een laag folie en afgeplakt met tape. Kieren worden weggewerkt tot er een luchtdicht geheel ontstaat en vervolgens komt daar nog een laag van 8 centimeter glaswol overheen. Hetzelfde principe werd toegepast op de muren van de bovenverdieping. „Je moet het luchtdicht maken van de naden vergelijken met een dikke winterjas waarbij het belangrijk is dat je ook de rits goed dichtdoet.”

Koudebrugonderbreking

De deuren en ramen ogen robuust en zijn speciaal gemaakt voor passiefhuizen. Ze wijst op de bovenlichtjes, gloednieuw maar met een ouderwetse roedeverdeling erin aangebracht. Renoveren met behoud van het oude.

Dochter Julia (3) toont trots haar kamer in de nok van het huis, afgewerkt met vrolijke kleuren. Baby Lily (1) slaapt in haar ledikantje in de woonkamer. „We wonen tijdelijk beneden, tot de bovenverdieping klaar is.” De zonnecollectoren op het dak zorgen voor het warme tapwater en de verwarming van het huis. De elektriciteit die het gezin niet nodig heeft wordt verkocht aan energieleverancier Greenchoice. Het overschot aan energie is in de toekomst bestemd voor de elektrische auto waarvoor een oplaadpunt komt. „Je moet een beetje vooruitkijken.”

Op dit moment is het stel druk in de weer met het uitdenken en installeren van balansventilatie. Ook zijn ze bezig met een ander monnikenwerk: het maken van een koudebrugonderbreking in een dragende binnenmuur. Steentje voor steentje wordt vervangen door isolatiemateriaal dat zorgt dat optrekkende kou vermeden wordt en het huis geen warmte verliest via de binnenmuren. De benedenruimte met uitzicht op de landelijke omgeving wordt in de toekomst een bed and breakfast. „Dat is ook een van mijn dromen”, zegt Peters. Ze hoopt anderen te inspireren met haar verhaal. „Energie besparen is voor iedereen mogelijk en haalbaar. Dat wil ik laten zien!”