UNHCR-woordvoerder Kris Janowski zei dat het bureau voorlopig vasthoudt aan zijn eerdere advies om Irakezen niet te laten terugkeren. De organisatie denkt dat grootschalige terugkeer niet voor volgend jaar of 2005 mogelijk is.

Tijdens het twee decennia durende regime van Saddam Hussein zijn rond 4 miljoen Irakezen het land ontvlucht, van wie de meesten zich permanent in het buitenland hebben gevestigd. Volgens het UNHCR zitten er 262.000 Iraakse vluchtelingen in Europa en ongeveer 668.500 in de buurlanden van Irak, zoals Iran.

De autoriteiten in veel landen in het Midden-Oosten en Europa willen de vluchtelingen graag zo snel mogelijk terugsturen. De VN vrezen echter dat een massale terugkeer zal leiden tot verdere ontwrichting van de Iraakse samenleving, die zwaar gehavend is door de oorlog, de interne verhuizing van bijna een miljoen burgers, eerdere conflicten en jarenlange sancties.

Het UNHCR is bereid vluchtelingen te helpen die ondanks de problemen in Irak per se willen terugkeren. Zo assisteerde het bureau afgelopen 30 juli bij de terugkeer van 244 Irakezen uit het kamp Rafha in Saudi-Arabië, waar ongeveer 5000 Irakezen verbleven. De meesten zijn deserteur of voormalig krijgsgevangene. Nog meer transporten uit het Rafha-kamp die gepland stonden, zijn opgeschort als gevolg van de onrust in de Zuid-Iraakse stad Basra.