De ETZ is in 1962 ontstaan uit een fusie tussen het Nederlands Evangelisch Traktaat Genootschap (NETG) en het Centraal Evangelisch Bureau (CEB). „Beide organisaties hadden het doel mensen met het Evangelie bekend te maken en zagen mogelijkheden door middel van traktaatzending”, aldus Leen Stehouwer. Sinds zes jaar is Stehouwer werkzaam bij de stichting en coördinator voor de ontwikkeling van nieuwe traktaten. Een traktaat is een kleine folder met een evangelisatieboodschap.

Hoewel de stichting oorspronkelijk afkomstig is vanuit evangelische kringen, worden traktaten door een veel bredere kerkelijke groep afgenomen voor verspreiding. Volgens Stehouwer „spreekt niet elk traktaat iedereen aan. Daarom zijn er in de boodschap van de traktaten accentverschillen aangebracht. Ons assortiment bestaat uit zo’n vijftig verschillende folders. Wij leveren in een gemiddeld jaar tussen de 300.000 en de 400.000 traktaten.

Achter op onze traktaten is er ruimte om naast ons adres zelf contactgegevens in te vullen. De reacties die bij ons binnenkomen, moedigen ons aan om met ons werk door te gaan. Dit werk heeft toekomst.”

Hoewel er discussie is over de waarde van de traktaten twijfelt de ETZ niet aan het bestaansrecht van evangelisatiefolders. „De discussie komt op vanuit een stukje frustratie van christenen die zeggen dat er in het verleden te veel nadruk is gelegd op het verkondigen van de boodschap zonder dat er 
persoonlijk contact is. Dit schept afstand, vinden zij. Het gebruik van traktaten is goedkoop en massaal en is daarmee misschien wel het symbool geworden van deze afstandelijkheid. Maar het traktaat dient juist als aanvulling op een gesprek.

Het persoonlijk contact kan mijns inziens goed samengaan met het gebruik van traktaten. We willen daarom ook mensen stimuleren om altijd zo’n traktaat mee te nemen, om, als de gelegenheid zich voordoet, dit weg te kunnen geven.

Tegelijkertijd moeten we altijd realistisch zijn. Als de methode niet meer werkt, moeten we de bakens verzetten. Maar het papier heeft nog niet afgedaan, we zien nog steeds mogelijkheden. We proberen wel bij de tijd aan te sluiten wat betreft de vormgeving. Traktaten van dertig jaar terug kunnen we nu niet meer uitdelen.”

De traktaten worden door verschillende mensen opgesteld. Zelf verzorgt Stehouwer de redactie. „We moeten oppassen dat we niet in de tale Kanaäns schrijven. We behandelen ook geen ingewikkelde kerkelijke onderwerpen. Het gaat om het toegankelijk en eenvoudig overbrengen van de kern van het geloof. De traktaten worden deels door mensen binnen de stichting geschreven. Maar soms biedt iemand spontaan aan om een traktaat te schrijven. De onderwerpen van de vijftig traktaten variëren van algemeen evangeliserende thema’s zoals Kerst en Pasen tot traktaten over occultisme en een traktaat dat het geloof speciaal voor moslims uitlegt.”

Maar hoe heeft dit concept het vijftig jaar vol kunnen houden? Stehouwer: „Aan de ene kant hebben we vastgehouden aan de kern, het geloof in Jezus. Aan de andere kant hebben we aansluiting gezocht bij de wijze waarop mensen nu zijn en denken. In het gebruik van je middel moet je flexibel zijn, terwijl de inhoud van de boodschap juist niet flexibel moet zijn om relevant te blijven. De toekomst van traktaatzending? De boodschap blijft, de middelen veranderen.”