Daarmee krijgt de overheid meer en makkelijker bevoegdheden om af te luisteren, om e–mailverkeer van verdachten te openen, om harde schijven van computers van verdachten te onderzoeken, om verdachte immigranten te arresteren zonder aanklacht, om vertrouwelijk materiaal uit te wisselen tussen justitie en inlichtingendiensten en om banken en andere organisaties te infiltreren die ervan verdacht worden terroristen of terroristische organisaties te helpen hun wandaden te financieren.

Het Witte Huis kreeg niet alles waarom het vroeg. Zo mogen verdachten niet onbeperkt, maar slechts zeven dagen lang worden vastgehouden zonder aanklacht. Na die periode moet er een formele aanklacht komen, of zij moeten worden vrijgelaten. De bevoegdheden voor wat betreft het afluisteren en openen van e–mail en het onderzoek van computers is beperkt tot vier jaar. De regering wilde die bevoegdheden permanent, maar het Congres vindt dat de regering na vier jaar duidelijk moet maken dat die radicale maatregelen nog steeds nodig zijn.

Slechts één senator stemde tegen, namelijk de Democratische senator Russell Feingold uit Wisconsin. Hij vindt dat de bevoegdheden die de overheid nu krijgt te ver gaan en dat mensen op te vage gronden kunnen worden opgepakt. Hij is bang dat hiermee grondwettelijk gewaarborgde vrijheden en rechten kunnen worden geschonden. Bovendien meent hij dat deze radicale wetgeving veel uitvoeriger in Huis en Senaat had moeten worden besproken. Zijn Democratische collega Mary Landrieu uit Louisiana stemde niet mee over de nieuwe wetgeving.

Misstap
Minister van Justitie John Ashcroft toonde zich zeer tevreden. Tijdens een bijeenkomst met burgemeesters in Washington zei hij alle rechtbanken en alle FBI–afdelingen onmiddellijk van nieuwe instructies te zullen voorzien zodra president Bush de wet heeft getekend. Hij waarschuwde mensen die verdacht worden van terroristische activiteiten. „Als jullie ook maar één misstap maken of als je één dag langer in dit land blijft dan je visum aangeeft, dan gaan jullie achter slot en grendel”, aldus Ashcroft. Burgerrechtenorganisaties zijn bang dat de nieuwe wetgeving de overheid te veel bevoegdheden geeft zonder dat die bevoegdheden in evenwicht worden gehouden door een strikte parlementaire controle.