Verreweg de meeste vuilniszakken komen uit Hardenberg. Op een industrieterrein in het Overijsselse dorp staat verstopt tussen gebouwen van buizenfabrikant Wavin de Nederlandse vestiging van het Franse bedrijf SP Metal. Zeventig medewerkers verdienen er de kost door afval om te zetten in vuilniszakken.

Het productieproces is vrij overzichtelijk. In een machinaal bewerkingsproces veranderen balen afgedankt plastic tot korrels in uiteenlopende grijstinten. In gesmolten toestand worden ze platgewalst tot een brede baan. Nadat deze is dubbelgevouwen, volgt een hechtlas of lijmnaad en een perforatierand. Dankzij het laatste kan de gebruiker de vuilniszakken gemakkelijk van elkaar scheuren.

Daarna volgt de opdruk, om de zoveel exemplaren een stripje ijzerdraadjes om de zak dicht te binden en een wikkel eromheen. Een machine vouwt dozen open, vult ze, vouwt ze dicht en plaatst ze op een pallet. Vervolgens rijdt een heftruck ze naar het magazijn. Klaar voor verzending naar supermarkten, die de voornaamste afnemers zijn, handelaren, gemeenten of andere klanten.

De paraffineachtige lucht van het productieproces dringt door tot in de kantoorruimten. In een ervan hangt een poster van een veld vol rode tulpen. Een enkele knalgele tulp middenin domineert het beeld. ”Om succesvol te zijn, moeten we ons onderscheiden”, maakt het onderschrift duidelijk. SP Metal onderschrijft kennelijk de eerste beginselen van concurrerend vermogen. Is dat wel eenvoudig, met een grauw product als vuilniszakken?

Accountmanager Freek van Laar windt er geen doekjes om. Andere wegen inslaan dan de concurrentie, is in deze sector een lastige klus. Zeg maar rustig, haast ondoenlijk. Hij telt op zijn vingers af: „Als er al sprake is van onderscheid, betreft het een drietal terreinen. Dat zijn de tijd van levering, de beschikbare hoeveelheid en de prijs.”

Met name aan het eerste en ook wel aan het tweede wil het nog wel eens schorten met zendingen van veraf gelegen leveranciers als die uit China. Een land dat Van Laar met reden noemt, want op het derde punt maken de Aziatische leveranciers de andere tekortkomingen meer dan goed. Dat vinden tenminste sommige supermarkten, zoals gezegd de voornaamste afnemers van vuilniszakken.

„Het is puur een prijzenslag”, constateert Van Laar. „Dit is een gemakkelijk te maken product, wat tot gevolg heeft dat er een zware concurrentieslag is. Behalve uit het Verre Oosten ervaren we die ook uit landen in Noordoost-Europa, zoals de Baltische staten en Polen. Ik wil dit niet negatief duiden. We zien dit hier als een uitdaging om in nieuwe ontwikkelingen te investeren.”

Voorbeeld van zo’n vernieuwing is een folie van biologisch afbreekbaar materiaal voor de container met groenafval. De dunne bekleding voorkomt dat de binnenwand smerig wordt en kan zo mee de vuilniswagen in. Probleem is dat de basisgrondstof, zetmeel, momenteel bar prijzig is. Een oude krant op de bodem kost nog altijd niets.

Bovendien doet het hoofdkantoor in Parijs scherp aan kostenbeheersing. Voorgenomen investeringen moeten daarom vergezeld gaan van een doortimmerde onderbouwing. Tussen neus en lippen door wil Van Laar wel kwijt dat de besluitvorming iets gemoedelijker verliep toen de fabriek in Hardenberg nog onder Wavin viel. Halverwege de jaren negentig ging dit bedrijf zich echter toeleggen op de kernactiviteit, buizenproductie, wat de vuilniszakkenproductie uiteindelijk in handen van het Franse familiebedrijf bracht.

In de 25 jaar die SP Metal bestaat, heeft het in alle opzichten een stormachtige groei doorgemaakt. De vestigingen in het moederland, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk en ook in Nederland genieten een grote mate van zelfstandigheid. Tegelijk geldt de eenvoudige stelregel dat iedere dochter zwarte cijfers schrijft. Van Laar: „Resultaat staat voorop.”

Als groot voordeel van opereren onder de paraplu van SP Metal beschouwt hij dat klanten voor allerlei folieproducten in Hardenberg terechtkunnen. Of het nu om diepvrieszakken gaat of om magnetronfolie - wat de ene vestiging niet maakt, komt gewoon uit de andere. „Opereren in een groep verhoogt onze overlevingskansen” zegt Van Laar.

Omgekeerd is het zo dat vestigingen indien nodig productie van elkaar overnemen. SP Metal zal komende jaren flink gaan uitbreiden, verwacht Van Laar. Om zo doelmatig mogelijk te produceren, draait de fabriek in Hardenberg in vijfploegendiensten 24 uur per dag gedurende zeven dagen per week. Dat scheelt weer een half etmaal dat in de klassieke werkweek verloren ging aan het opstarten van machines.

Zijn er werknemers die niet op zondag willen werken? Van Laar antwoordt bevestigend. In Hardenberg en omgeving wonen nogal wat leden van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. Zij kunnen voor de drieploegendienst kiezen. Dat betaalt weliswaar iets minder, maar toch. „De keuzevrijheid is er. We voeren een behoorlijk sociaal beleid. Maar dit is een sector waarin we op onze tellen moeten passen.”