Deze uitspraak van de Hoge Raad, het hoogste rechtscollege in Nederland, lijkt de zorgplicht van banken aan te scherpen. De Hoge Raad heeft de verdere behandeling van de zaak doorverwezen naar het gerechtshof in Amsterdam. Dat hof moet bepalen wie uiteindelijk, en in hoeverre, opdraait voor de geleden schade.

De jurist W. Schonewille liet dinsdag weten benieuwd te zijn naar de uitspraak van het hof. „Tot voor kort dienden de belegger en de bank schade die voorvloeit uit tekorten aan zekerheden, de zogenoemde margintekorten, te delen. Op grond van de huidige wetgeving hierover heeft het hof in Amsterdam eerder geoordeeld dat van eigen schuld van de belegger geen sprake kan zijn. Dat komt door het beschermende karakter van de wettelijke bepaling. Moet de bank nu voor 100 procent van de schade opdraaien? Dat moeten we afwachten.”

Met het arrest van het hof is de zorgplicht van de bank nog eens extra onderstreept, aldus Schonewille. De jurist treedt veelvuldig op als advocaat in kwesties over zorgplicht.

De zaak waarover de Hoge Raad nu uitspraak heeft gedaan is meer dan vijftien jaar oud. De belegger, die inmiddels is overleden, was een persoon die goed bekend was met opties. Hij wilde in 1987 na de krach met opties zijn verlies goedmaken. Rabobank heeft deze klant „voortdurend op de risico’s gewezen en hem zelfs gewaarschuwd dat zijn gehele vermogen gevaar liep. Maar de belegger was moeilijk te overtuigen en vrij eigengereid”, constateerde de Hoge Raad.

De bank is echter bij het uitvoeren van optietransacties „als professionele en op dit terrein bij uitstek deskundig te achten dienstverlener gehouden tot een bijzondere zorgplicht”, aldus de uitspraak. „Die zorgplicht moet de klant beschermen tegen het gevaar van eigen lichtvaardigheid of gebrek aan inzicht.”

De zorgplicht van banken staat de laatste tijd in toenemende belangstelling. Tienduizenden burgers die met geleend geld in aandelen hebben belegd, de zogenoemde leaseproducten, hebben door de gestage koersdalingen van hun waardepapieren op de effectenbeurzen forse verliezen geleden.

Zij hebben geklaagd te zijn misleid door banken die hun zorgplicht zouden hebben verzaakt. In een van deze kwesties heeft de stichting Leaseverlies hierover de degens gekruist met Dexia Bank Nederland. Hierbij is Schonewille advocaat van de stichting Leaseverlies.

Een leasebelegger die een kort geding had aangespannen tegen Dexia Bank kreeg echter nul op het rekest, meldde Het Financieele Dagblad vanmorgen. Het verwijt dat de bank de zorgplicht niet was nagekomen en zich had bediend van misleidende reclame veegde de rechter van tafel. Die stelde vast dat Dexia Bank in haar brochure voldoende duidelijk heeft gemaakt dat het om een risicovol product ging en dat dit voor de „gemiddelde belegger” genoeg is.