Het thema is: ”Wijze lessen van Jakobus voor overheidsdienaren en burgers”. Het Bijbelboek Jakobus heeft mij altijd wel aangesproken. Zaken die toen speelden en waar Jakobus over schrijft, zijn ook zaken van deze tijd. Onderwerpen die ook politiek gezien relevantie hebben.

Ik heb nog niet zo lang geleden in het parlement uit het boek Jakobus geciteerd. Toen heb ik in de Tweede Kamer gewezen op de wijsheid van Jakobus 3:5: „Zo is de tong een klein orgaan, maar wat een grootspraak kan hij voortbrengen. Bedenk hoe een kleine vlam een enorme bosbrand veroorzaakt.” Een wijze les die vele eeuwen nadat hij is opgeschreven nog uiterst actueel was en is.

Vandaag staat Jakobus 3:14-16 centraal. Ik heb wel even geworsteld met dit tekstgedeelte. Met name met de toepassing. In het tekstgedeelte gaat het over jaloezie, wrok, egoïsme, eerzucht en de gevolgen daarvan. Aan mij dat te verbinden met mijn werk en ervaring als politicus.

Het tekstgedeelte is scherp. Jaloezie en egoïsme worden aards, ongeestelijk en duivels genoemd. „Waar jaloezie en eerzucht zijn, is wanorde en meer van dat kwaad.”

Herkenbaar? Ik ben eens gaan googlen met woorden zoals ”politiek - wrok”, ”politiek - egoïsme”, ”politiek - jaloezie”, ook in het Engels. Binnen de kortste keren vloog ik online door het verleden en het heden. Ik belandde onder meer in de beginjaren van de zogenaamde Peloponnesische Oorlog (431-421 voor Christus), waarover de historicus J. E. Lendon in het boek ”Lied van de wrok” de bloedige strijd beschrijft tussen de Griekse stadstaten Athene en Sparta. Lendon beschrijft wat er gebeurt als trots, waardigheid en het grote belang dat men in die tijd hechtte aan rangen en standen, de boventoon gaan voeren. Ik kwam in de middeleeuwen bij graaf Floris V terecht (1254-1296), die door collega-edelen vermoord werd vanwege een conflict over wolhandel. Het wordt wel de eerste politieke moord van Nederland genoemd.

Ik kwam in het Midden-Oosten terecht bij de strijd die daar gevoerd werd en wordt tussen Joden en Palestijnen. In Turkije en de strijd met Koerden. Ik kwam al surfend met woorden zoals politiek en na-ijver, wrok en egoïsme ook terecht bij de Amerikaanse voorverkiezingen die momenteel plaatsvinden. Vaak een harde strijd tussen kandidaten van dezelfde partij, waarbij het wegzetten van de ander een doel in zichzelf lijkt geworden.

Ik kwam ook terecht bij beoordelingen van het beleid van het kabinet-Rutte; waar onder meer van de cultuurbezuinigingen werd gezegd dat er sprake zou zijn geweest van wrok en afrekening. Ik kwam ook in Hoorn terecht, waar enkele maanden geleden een raadslid een plaatselijke fractie verliet omdat er vanwege „wrok, jaloezie en achterklap” een onwerkbare situatie was ontstaan.

Ik realiseerde me dat Jakobus vele eeuwen geleden met zijn scherpe analyse deze concrete situaties natuurlijk niet voorzien had, maar wel in zijn brief in algemene zin gewaarschuwd had voor de schadelijke gevolgen van jaloezie, na-ijver en egoïsme. Een dergelijke waarschuwing is nog steeds uiterst actueel.

Wijze lessen van Jakobus voor overheidsdienaren en burgers. We hebben er vanmiddag weer een geleerd. Hoe sanerend, hoe reinigend, zou het zijn als we in ons eigen leven, maar ook in de politiek de wijze woorden van Jakobus diep tot ons zouden laten doordringen. Wat zou dat niet kunnen betekenen voor onze onderlinge omgang, voor het benaderen van problemen, maar ook voor het met elkaar zoeken naar oplossingen.

Jakobus maakt ons duidelijk dat de bron waaruit we putten daarbij uiteindelijk bepalend is. Als we ons leven en ons handelen laten besprenkelen door zilt aards water, hoeven we geen rijke oogst te verwachten. Dan oogsten we slechts jaloezie, na-ijver en afgunst. En dat leidt uiteindelijk tot wanorde en chaos.

Jakobus spoort ons aan om te putten uit de bron van Gods liefde. Dan mogen we rijke oogst verwachten. In de Galatenbrief vinden we terug aan welke oogst we dan moeten denken; de bekende vruchten van de Heilige Geest (Galaten 5:22 en 23).

Ik vertelde u dat ik tijdens de algemene politieke beschouwingen citeerde uit Jakobus 3:5: het kwaad van de tong. Ik heb uiteindelijk mijn tweede termijn afgesloten met een ander citaat uit Jakobus, namelijk Jakobus 3:18. „Gerechtigheid groeit waar vrede is, en wie vrede zaait zal gerechtigheid oogsten.” Deze door God geïnspireerde wijsheid van Jakobus wil ik u allen en ook mijzelf meegeven. Een wijsheid om op ons hart te binden en mee te dragen in ons leven, op de plaats waar God ons gesteld heeft. Moge Hij u daarbij zegenen en tot een zegen laten zijn voor de mensen om u heen.

De auteur is voorzitter van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie.