De wandelpaden van het uitgestrekte park ogen verlaten. Slechts een enkele bezoeker waagt zich met deze temperaturen in de dierentuin.

Hendriks schat dat er op een dag als deze in totaal zo’n honderd bezoekers zijn. Van het park zelf zijn er zestig à zeventig medewerkers aanwezig. „Bij zulke lage temperaturen is er veel werk te doen in een dierentuin.”

Zo mag het drinkwater niet bevriezen en moeten de dieren goed bij hun eten kunnen. „Juist bij dit weer is het belangrijk dat de dieren genoeg drinken. Het is niet alleen koud, maar ook erg droog.”

Hendriks werkt al 26 jaar bij Ouwehands Dierenpark. In al die jaren heeft hij nog niet eerder meegemaakt dat het zo koud was. Toch zorgen de lage temperaturen niet voor grote problemen, vertelt hij. „Elk jaar treffen we allerlei voorzorgsmaatregelen, zodat de dieren niet in de problemen komen als het echt koud wordt.”

In de herfst controleren monteurs alle kachels in de binnenverblijven en vervangen ze kapotte onderdelen. Ook slaat het dierenpark extra stro en zaagsel in. Als het gaat sneeuwen, wordt dat in de buitenverblijven op de grond gestrooid, zodat de dieren niet constant in de sneeuw hoeven te liggen.

Veel dieren blijven in de winter gewoon buiten, vertelt Hendriks. Ze kunnen meestal zelf bepalen of ze binnen of buiten gaan zitten omdat er een open luik is tussen het binnen- en het buitenverblijf. „Alleen de tropische vogels kunnen echt niet tegen dit weer. Die zijn daarom in de binnenverblijven ondergebracht. En de orang-oetangs zitten ook binnen, maar die gaan sowieso alleen naar buiten als het echt mooi weer is.”

De meeste dieren blijken echter prima tegen de kou te kunnen. Even voorbij de ingang van het park kuieren drie kamelen onbekommerd over de besneeuwde grond. „Mensen denken vaak dat kamelen uit warme landen zoals Egypte komen, maar daar heb je vooral dromedarissen”, vertelt Hendriks. „Kamelen komen uit gebiedenen in Azië waar het vaak koud is. Moet je zien hoe dik hun vacht is en hoeveel vet ze hebben. Deze hier is hoogzwanger. Als ze gaat bevallen, gebeurt dat gewoon buiten.”

Op de gracht die het wandelpad van het kamelenverblijf scheidt, ligt op sommige plaatsen een dun laagje ijs. „Het beluchtingsysteem zorgt ervoor dat het water van de grachten in beweging blijft en minder makkelijk bevriest. Als de kou langer aanhoudt, kan er soms toch een dikkere laag ijs ontstaan en moet je de dieren uit veiligheidsoverwegingen naar binnen doen. Maar zo ver is het nu nog niet.”

Zelfs de olifanten en de giraffen, die van oorsprong een warm klimaat gewend zijn, komen elke dag nog een paar uur buiten. „Dat is wel minder lang dan normaal. Vooral bij de olifanten moet je goed opletten. Hun grote dunne oren kunnen gemakkelijk bevriezen. Maar verder hebben de meeste dieren niet veel last van de kou.

Als ze een poosje buiten hebben gestaan, merk je soms wel dat ze uit zichzelf weer in de richting van de deur lopen. „Dan hebben ze het wel weer gehad met de koude buitenlucht. Maar de meeste dieren vinden het toch fijn om even een luchtje te scheppen. Dat is voor ons trouwens ook wel handig, want in die tijd kunnen wij mooi hun hokken schoonmaken.”

Sommige dieren leven zelfs op bij de lage temperaturen. Zo zijn de tijgers veel actiever dan anders. Maar het meest in het oog springt het gedrag van de ijsberen. „Die zijn helemaal door het dolle heen”, zegt Hendriks. „Het is fantastisch om te zien. Normaal geven we ze allerlei speelgoed zodat ze zich kunnen vermaken, maar dat is nu niet nodig. Ze spelen de hele dag met het ijs en de sneeuw en zijn helemaal in hun element.”

Opvallend is dat pinguïns veel minder blij lijken met het winterweer. Burgers’ Zoo in Arnhem haalde vorige week zelfs alle pinguïns naar binnen vanwege de kou. In Rhenen is het zo ver nog niet, maar Hendriks kan wel uitleggen waarom de pinguïns van Burgers’ Zoo niet zo van kou lijken te houden. „Ze hebben daar net als bij ons zogenaamde Humboltpinguïns. Dat is een subtropische soort die leeft langs de kusten van Chili en Peru.”

Afgelopen weekend kwam een dierentuin in Kazachstan in het nieuws vanwege speciale wintermaatregelen. In verband met de extreme kou in het land –33 graden onder nul– kregen apen van hun verzorgers warme wijn voorgeschoteld. Hendriks ziet daar niet zo veel in. „Alcohol aan dieren voeren? Nee. Ze mogen met dit weer best wat meer krijgen, maar ik geef ze dan liever gewoon gezond voedsel.”