Hét hoogtepunt op Wall Street dit jaar is tegelijk ook de grootste beursgang ooit van een internetbedrijf. De Amerikaanse socialenetwerksite hoopt 5 miljard dollar (3,8 miljard euro) op te halen.

Analisten schatten de beurswaarde de afgelopen dagen al op 75 tot 100 miljard euro. Astronomische bedragen, alsof de internetzeepbel van eind jaren 90 nooit is geklapt. En dat voor een sociaal netwerk, toch een product dat zich voortbeweegt op de waan van de dag.

De beursgang afdoen als louter gebakken lucht is te kort door de bocht. De opkomst van Facebook is een prestatie van formaat. In 2004 ontsproten aan het brein van Harvard­student Mark Zuckerberg groeide de site uit tot ’s werelds populairste sociale netwerk. Het geschatte aantal gebruikers op dit moment: maar liefst 900 miljoen.

Facebook verpulverde alle concurrenten. Ook in Nederland snoept de blauwe reus steeds meer klandizie weg bij Hyves. Zuckerberg wil maar één ding: de grootste worden.

Het zou overigens niet fair zijn alle credits aan ”Zuck” te geven. De beursgang lijkt vooral het werk van krachtvrouw Sheryl Sandberg, de 42-jarige, ervaren operationeel directeur die al eerder veel geld verdiende toen ze met haar vorige werkgever Google naar de beurs ging.

Wat wil het tweetal nu eigenlijk bereiken met een notering aan Wall Street? Daarvoor is het belangrijk te begrijpen waar Facebook als bedrijf naartoe wil. In een brief die hij gisteren schreef, doet Zuckerberg zijn visie uit de doeken. Facebook is nooit bedoeld als bedrijf, schrijft hij. Nee, het moet een sociale missie volbrengen: een open wereld creëren waarin iedereen met elkaar verbonden is.

Hoogdravende woorden die zich eenvoudig laten vertalen. Facebook wil verder groeien. Heel hard groeien. Daarvoor is de cash nodig die een beursgang gaat opleveren.

Maar voordat de waardepapieren in mei daadwerkelijk verhandeld worden, heeft Zuckerberg nog wel wat huiswerk te doen. Beurswaakhonden willen alles weten. Een beursgang betekent transparantie. En juist daar heeft Facebook een hartgrondige hekel aan.

Al sinds de start acht jaar geleden ligt het bedrijf onder vuur omdat het z’n groei belangrijker vindt dan de privacy van zijn gebruikers. De introductie van nieuwe snufjes gaat steevast vergezeld van controverse, omdat Facebookers alweer meer van zichzelf moeten blootgeven.

Een beursgang levert behalve veel geld ook hijgerige aandeelhouders op. Zij willen cashen en verlangen dat Facebook daarvoor zijn stinkende best doet. De groei van het netwerk zou zomaar nog meer ten koste kunnen gaan van de privacy van zijn gebruikers. En als die Zuckerberg massaal de rug toekeren, kan het heel snel afgelopen zijn.

Lees hier de officiële beursaanvraag van Facebook.