Met Cola Turka in verzet tegen Amerika
De commercials zijn immens populair in Turkije: een Turkse vlag wappert in Manhattan en een Amerikaanse cowboy spreekt en gedraagt zich als een Turkse macho. Het nieuwe Turkse merk cola -Cola Turka- heeft zijn succes deels te danken aan de populariteit van de reclame, maar vooral aan de anti-Amerika-gevoelens die leven in de Turkse maatschappij, vooral sinds de oorlog in Irak.
Turkije is niet het enige land waar een eigen merk cola op de markt is verschenen als politiek statement tegen de Amerikaanse supermacht. In Groot-Brittannië is er Qibla Cola, in Frankrijk Mecca Cola en in Iran Zam Zam Cola.
De lancering van Cola Turka, een product van frisdrankfabrikant Ulker, kwam op een goed moment: een dag voordat Amerikaanse troepen in Irak elf Turkse commando’s in de boeien sloegen omdat zij een aanslag zouden beramen tegen Koerdische leiders in Irak. Na twee dagen van ondervragingen in Bagdad werden de commando’s weer vrijgelaten. Het incident deed de spanningen tussen Turkije en de VS oplopen en wakkerde de anti-Amerika-gevoelens onder de Turken aan.
„Wij verkopen geen Coca-Cola of Pepsi voordat er zakken over de hoofden van Amerikanen zijn getrokken”, stond er op een spandoek van een restaurant in Antalya, refererend aan het Amerikaanse gebruik om gevangenen te verwarren en te desoriënteren te maken door een zak over hun hoofd te doen.
Cola Turka, plotseling een nieuw symbool van Turks nationalisme, slaat in als een bom. „Ik moest er echt naar zoeken want in de meeste winkels waren ze door de voorraad heen”, zegt de 24-jarige Esra Turkmen in Istanbul. „Ik vind het te gek. Het is de opstand van een Turks drankje tegen de Amerikaanse giganten.”
Vooral de reclame van Cola Turka slaat goed aan. Een cowboy biedt de Amerikaanse acteur Chevy Chase een Cola Turka aan, houdt daarbij een islamitische gebedsketting in de hand en steekt een gepassioneerd relaas af over de Turkse voetbalkampioen Besiktas. Aan het eind van het reclamefilmpje laat Chase zijn snor groeien -het handelsmerk van de Turkse man- en begint zijn gezin een Turks volkslied te zingen nadat zij Cola Turka hebben gedronken. De kinderen van Chase kussen de hand van hun grootouders wanneer zij weggaan -een Turks gebruik- en zijn vrouw gooit een emmer water over straat achter hun auto opdat zij een veilige en als een waterstroom zo soepele terugreis hebben - ook een Turkse gewoonte.
„De reclame laat zien hoe warmhartig Turken zijn. Ik wou dat koelbloedige Amerikanen ons beter zouden leren kennen door deze reclame”, zegt Murat Ciftci, een 26-jarige taxichauffeur. „Ik vind Cola Turka heel goed. De prijs is in orde en het smaakt lekker. Vroeger dronk ik bijna nooit cola, nu drink ik Cola Turka.”
Cola Turka zit in blikjes met de kleuren van de Turkse vlag: rood en wit, toevallig dezelfde kleuren als die van de internationale concurrent Coca-Cola. „Wij verwelkomen de concurrentie”, zegt de woordvoerder van Coca-Cola in Turkije. „De consument beslist.”