Dat staat in het rapport van het Strategisch Beraad over de koers van het CDA dat vrijdag wordt gepresenteerd aan de pers. Zaterdag wordt het aan de partij gepresenteerd; die gaat er daarna over debatteren en neemt in juni besluiten over de koers van de partij.

Volgens het Strategisch Beraad, dat onder voorzitterschap staat van oud-minister De Geus, moet het CDA als volkspartij weer de verbinding gaan zoeken met de bevolking. Brede lagen van de bevolking zijn ‘hun’ CDA kwijt. De partij moet daarom weer aansluiting zoeken met „de monteur, de taxichauffeur, de kapster, de landbouwer en de student.”

Daarbij moet de politieke koers van de partij gematigd zijn; niet gericht op polarisatie, niet links of rechts, maar gepositioneerd in het politieke midden. „Het CDA is niet van de polarisatie en het uitvergroten van verschillen. Juist gematigdheid geeft ruimte voor verschil”, zo staat in het rapport te lezen.

De Geus, die werd geholpen door een kleine 25 andere CDA-kopstukken, vindt wel dat het CDA naar „het radicale midden” moet opschuiven. Dat betekent niet alleen extra aandacht voor natuur, milieu en duurzaamheid, maar ook voor cultuur en herwaardering van de positieve kanten van immigratie. Ook een debat over de handhaafbaarheid van de hypotheekrenteaftrek en de invoering van een vlaktaks hoort daarbij, zo lekte al eerder uit.

Gisteren maakte staatssecretaris Bleker van Landbouw bekend dat hij beschikbaar is als mogelijke partijleider en lijsttrekker van de partij. Maar later op de dag bleek dat er alleen in noodgevallen een beroep om hem kan worden gedaan. Volgens Bleker ligt het zeker níét voor de hand dat hij leider van zijn partij wordt. „Ik denk er geen moment over na nu. Ik vind dat anderen er goed over moeten denken.” Daarbij noemde hij onder anderen oud-minister Eurlings, de huidige ministers De Jager en Van Bijsterveldt en ook fractievoorzitter Van Haersma Buma.

Later op de dag bleek dat de uitlatingen van Bleker gezien moeten worden in het licht van een dringend verzoek dat Van Haersma Buma heeft laten uitgaan, namelijk dat als aan een prominent CDA’er wordt gevraagd of hij of zij partij­leider wil worden, hij of zij niet meer met een hard „nee” moet antwoorden. Dan zou het beeld kunnen ontstaan dat niemand de partij, die er slecht voor staat in de opiniepeilingen, zou willen leiden.

Buma vindt dat mogelijke kandidaten moeten uitstralen het een eer te vinden om partijleider te worden. „Dat vind ik een houding die iedere CDA’er moet hebben”, aldus de fractievoorzitter.