Klavecinist Gustav Leonhardt overleden
AMSTERDAM – De Nederlandse klavecinist, dirigent en organist Gustav Leonhardt is maandag op 83-jarige leeftijd overleden. Zijn dochter liet vandaag weten dat haar vader al enige tijd ziek was.
Lees het In memoriam naar aanleiding van het overlijden van Leonhardt.
Gustav Leonhardt gaf 12 december vorig jaar in Parijs zijn laatste concert. Daarna kondigde hij onverwachts aan een punt achter zijn lange carriëre te zetten, omdat zijn gezondheidstoestand het hem niet toestond zijn afspraken voor dit jaar na te komen.
Volgens een verslaggever van het Franse weekblad Le Nouvel Observateur oogde Leonhardt tijdens het klavecimbelrecital in het Théâtre des Bouffes du Nord in Parijs extreem zwak en vermoeid. Bij wijze van toegift speelde de musicus nog de 25e variatie uit de Goldbergvariaties van Bach.
De Amsterdamse musicus gold wereldwijd als specialist op het terrein van de oude muziek, zowel als organist en klavecinist als als dirigent. Hij was één van de grondleggers van de authentieke uitvoeringspraktijk en verrichtte veel pionierswerk. Sowieso werd hij gezien als een van de belangrijkste en invloedrijkste klavecinisten van de 20e eeuw. Bovendien was hij gedurende zijn leven een van de grootste kenners van Bach.
Tussen 1971 en 1990 nam hij samen met Nicolaus Harnoncourt alle kerkcantates van Johann Sebastian Bach op. Daarnaast maakte hij naam met de vele opnamen van klavecimbel- en orgelwerken van Bach. Hij haalde ook talloze andere componisten uit de renaissance- en barokmuziek uit de vergetelheid.
Na lange jaren organist te zijn geweest van het orgel van de Waalse Kerk in Amsterdam was hij vanaf 1981 titulair organist van de Nieuwe Kerk in de hoofdstad Amsterdam. Leonhardt trad jaarlijks zo’n 100 keer op en gaf concerten in vrijwel alle landen van Europa en maakte tournees door de Verenigde Staten, Japan en Australië.
Hij ontving talloze prijzen, waaronder de Erasmusprijs (1980) en eredoctoraten van Harvard University. In 1999 kreeg Leonhardt een klassieke Edison voor zijn hele oeuvre. De jury bestempelde hem bij die gelegenheid als levende legende.
Hij kwam op 30 mei 1928 ter wereld in ’s-Graveland. Als kind maakte Utti, zoals zijn ouders hem noemden, al kennis met de werken van Bach. Zijn vader George was bestuurslid van de Bachvereniging. Hij nam zijn zoon mee naar uitvoeringen van de Matthaus Passion. De jongen besloot daarop zijn leven aan Bach te gaan wijden.
Na het gymnasium verhuisde Leonhardt naar Bazel, waar hij studeerde aan de Schola Cantorum Basiliensis, het enige instituut in Europa speciaal voor oude muziek. Hij behaalde er zijn diploma solospel cum laude.
In 1955 keerde Leonhardt terug naar Nederland. Hij werd onder meer docent aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam. Ook werkte hij als gasthoogleraar aan de Harvard University.
Lees het In memoriam naar aanleiding van het overlijden van Leonhardt.
Lees hier een interview met Leonhardt uit 2008 bij zijn 80e verjaardag.
Bekijk hier Leonhardt tijdens zijn laatste klavecimbelrecital december vorig jaar.
Luister hier naar een concert van Leonhardt op het Duyschotorgel in evangelisch lutherse kerk in Middelburg.
Lees hier een artikel uit 1998 naar aanleiding van de 21cd’s tellende ”Gustav Leonhardt Edition”.
Lees hier een interview met Leonhardt uit 1993.