Lees ook:

Onbetaalde predikant van belang in strijd tegen ontkerkelijking

„Onbetaalde predikant bedreigt kerkelijke arbeidsmarkt”

Toen Ruilof van Putten (44) uit het Gelderse 
’t Harde in 2003 theologie ging studeren, had hij geen plannen om voorganger te worden. Tijdens zijn vicariaatschap –een afsluitende stage– in de protestantse Sionskerk, gemeente in de Zwolse wijk Aa-
landen, groeide echter „het ver­langen naar het predikantschap. Het is een heel gastvrije, open gemeente, waarin ik heb ervaren dat je door het doen van kleine dingen veel kunt betekenen voor mensen. Bovendien is het mooi om het Evangelie te verkondigen, maar daarvoor hoef je geen predikant te zijn.”

Van Putten rondde zijn studie in oktober 2010 af, maar het fulltimepredikantschap was geen optie voor hem. „Voor mijn werk zijn we als gezin zo’n drie à vier keer verhuisd. Toen we tien jaar geleden in ’t Harde gingen wonen, heb ik mijn kinderen beloofd om niet meer weg te gaan zolang zij thuis wonen. Daarnaast wil ik blijven werken als bankier, omdat ik dat ook als een vorm van roeping zie. Het is een uitdaging om als christen te functioneren in een seculiere omgeving. Ik spreek bijna iedere dag over het geloof met mensen die de kerk nooit van­binnen zien.”

Een betaalde deeltijdfunctie heeft Van Putten overwogen, maar dit stuitte praktisch gezien op bezwaren. „Als je de enige predikant bent in een kleine gemeente kan het voorkomen dat je bij dringende zaken, zoals sterfgevallen, wordt opgeroepen. In verband met mijn werk is dat voor mij niet mogelijk. Bovendien vind ik het belangrijk een gemeente te dienen waar ik echt wat mee heb.”

Na afloop van zijn vicariaatschap bleek dat de Sionskerk hulp kon gebruiken bij het jeugd- en missionaire werk. De financiële situatie van de gemeente liet het echter niet toe om een tweede predikant te betalen. De kandidaat besloot zich beschikbaar te stellen als onbezoldigd voorganger. „Geld is voor mij nooit een argument geweest om predikant te worden. Dit is voor mij de ideale oplossing. Ik heb echt een klik met de gemeente in Zwolle.”

Van Putten blijft vier dagen werken als bankdirecteur om in zijn inkomen te voorzien. Twee doordeweekse avonden en een dag in het weekend is hij predikant van de Sionskerk. Hij zal niet alleen preken, maar ook het jeugd- en missionaire werk in de gemeente coördineren. Daarnaast is hij sinds kort landelijk voorzitter van het Evangelisch Werkverband, een vernieuwingsbeweging binnen de Protestantse Kerk.

Wat is uw boodschap aan de gemeente?

„Dat is voor mij de kern van het Evangelie: Jezus Christus, Die is gekruisigd en is opgestaan. Het is goed voor gelovigen om zich bewust te worden van wie ze zijn in relatie tot God. Naast het perspectief op de hemel hebben christenen allereerst een roeping op aarde. God vraagt van ons dat wij ons leven toewijden aan Hem. Of we nu bakker of bankier, dominee of stratenmaker zijn. Wij zijn ambassadeurs van God in deze wereld.”

Wat is het voordeel van het vrijwillige parttimepredikantschap?

„Het voordeel van het feit dat ik vier dagen werk, is dat ik kerk en wereld goed met elkaar kan verbinden. Ik weet hoe het is om als christen in een seculiere omgeving te werken. In mijn preken zal ik daar aandacht aan besteden. Mijn baan is een inspiratiebron voor mijn kerkelijke werk.”

Van Putten is de eerste predikant die onbezoldigd aan de slag gaat in de Protestantse Kerk. Omdat de kerkorde niet voorziet in een dergelijke functie, moest de kleine synode toestemming geven om daarvan af te wijken. De inwoner van ’t Harde bezet geen formatieplaats en ziet vrijwillig af van een traktement. Voor het overige heeft Van Putten dezelfde rechten en plichten als betaalde predikanten.

Verwacht u meer vrijwillige predikanten in de PKN?

„Op internet stonden diverse reacties op mijn aanstelling, zoals: „Ik wil de tweede wel zijn.” Onder theologiestudenten merk ik veel belangstelling voor een vrijwillige voorgangersfunctie. Zij zien het als een ideale mix: het predikantschap en een betaalde baan in 
een seculiere omgeving. Deze nieuwe functie is ook gunstig 
voor gemeenten die geen predikant kunnen betalen. Ouderen met een theologiediploma die hun zakelijke loopbaan hebben afgerond, zouden best een kleine gemeente kunnen dienen. Wat mij betreft volgen er meer vrijwillige predikanten. Kerk en werk moeten geen gescheiden werelden zijn.”

Hoe gaat u het volhouden: een betaalde baan en daarnaast het predikantschap?

„Van 2003 tot 2010 volgde ik een theologiestudie, die me 25 uur 
per week kostte, en werkte ik 
40 uur. Dat heb ik ook volgehouden. Mede dankzij mijn vrouw, die altijd voor 100 procent achter me heeft gestaan. De toekomst leg ik in de handen van God neer. Onze trouwtekst was Psalm 32:8: „Ik zal u onderwijzen, en u leren van den weg, dien gij gaan zult; Ik zal raad geven, Mijn oog zal op u zijn.” Dat is het perspectief waaruit ik leef.”

Wat is uw intredetekst zondag?

„Afgelopen zomer nam ik deel aan een Bijbelstudieconferentie. Na afloop kreeg elke deelnemer een persoonlijke Bijbeltekst mee. Voor mij was dat Jesaja 6:8: „Wie zal Ik zenden? Wie zal er voor Ons gaan? Toen zei ik: Zie, hier ben ik, zend mij.” Ik zag dat als een knipoog van God, een bevestiging, dat ik op de goede weg was. Daarom is dit mijn intredetekst.”

In kerkbreed komt iedere week een persoon aan het woord die een reflectie geeft op een opvallende gebeurtenis of ontwikkeling in het kerkelijk leven. Vandaag kand. R. van Putten, die zondag wordt bevestigd als eerste onbezoldigde predikant in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).

Van Putten

Drs. ir. Ruilof van Putten (1967) werd geboren in Dirksland en groeide op in een Gereformeerde Bondsgezin. Hij studeerde plantwetenschappen in Wageningen. Sinds 1990 is hij werkzaam in het bankwezen.

Na een studie theologie (2003-2010) stelde hij zich parttime beroepbaar binnen de PKN. Zondag wordt hij bevestigd als onbetaald predikant van de protestantse Sionskerk in Zwolle.

Van Putten is bestuurslid van de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied, die werkt aan het nieuwe Liedboek, dat in mei 2013 moet verschijnen. Ook is hij voorzitter van het Evangelisch Werkverband binnen de PKN.

Van Putten woont in 
’t Harde, is gehuwd en vader van vier kinderen.