Veiligheidsraad buigt zich over Irak
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is dinsdag in New York begonnen aan een vergadering over de wederopbouw van Irak. VN-chef Kofi Annan riep de Amerikaanse-Britse bezettingsmacht aan het begin van de bijeenkomst op Irak zo snel mogelijk zelfbestuur te geven.
Annan vroeg om een duidelijk tijdschema voor de terugtrekking van de buitenlandse troepen, een eis die de Amerikaanse bewindvoerder in Irak, Bremer, al eerder verwierp. Annan herhaalde ook de noodzaak van de komst van internationaal erkend en representatief Iraaks bestuur. Hij waarschuwde ervoor dat „democratie niet van buitenaf kan worden opgelegd”.
Volgens Annan is het voor de Irakezen van vitaal belang dat zij een duidelijk tijdschema te zien krijgen waaruit blijkt wat voor stappen er gezet gaan worden op weg naar herstel van de soevereiniteit in het land.
De Veiligheidsraad buigt zich over een rapport dat is opgesteld door de vertegenwoordiger van Annan in Irak, Sergio Vieira de Mello. Het is de eerste gelegenheid die de raad heeft om de stand van zaken in Irak op te maken sinds de Amerikaans-Britse invasie in het land, waarvoor de Veiligheidsraad geen mandaat had gegeven. In de wandelgangen verluidt dat de Verenigde Naties dit moment willen aangrijpen om het initiatief weer naar zich toe te trekken om hun eigen geloofwaardigheid weer te vergroten.
In het rapport staat dat het herstel van de veiligheid voor de meeste Irakezen de hoogste prioriteit heeft. De levensomstandigheden na de oorlog zijn, aldus het rapport, niet verbeterd en soms zelfs slechter geworden.
Vieira de Mello benadrukte dat zijn rapport niet moet worden gezien als kritiek op de regeringsraad, die verkiezingen moet voorbereiden en de basis moet leggen voor het opstellen van een nieuwe grondwet. Hij zei tegen de Britse omroep BBC dat er op korte termijn geen alternatief voor de regeringsraad is.
De Veiligheidsraad hoort ook een delegatie van de 25 leden tellende Iraakse regeringsraad, die zijn uitgekozen door de Verenigde Staten.
Het debat in de Veiligheidsraad komt in een periode waarin de Verenigde Staten te maken krijgen met de oplopende kosten van de bezetting van Irak, niet alleen in dollars, maar ook gerekend in mensenlevens. Internationaal is er veel kritiek op de aanhoudende bezetting.