De Europese Commissie wil de tijdelijke toestemming voor die verkoopmethode, die eind september afloopt, niet verlengen. Die wijziging stimuleert de concurrentie. Lagere prijzen voor nieuwe wagens en alternatieve verkoopkanalen, zoals via internet, zijn het gevolg, denken ambtenaren in Brussel.

Dat hebben bronnen binnen de Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, woensdag bevestigd. De exclusiviteit van de dealers druist in tegen bestaande EU-wetgeving over vrije handel, maar de branche kreeg vijftien jaar lang een uitzonderingspositie.

Dat wordt allemaal anders, als tenminste de Commissie op 30 januari de voorstellen van EU-commissaris Monti (Mededinging) goedkeurt. Dan moeten autofabrikanten kiezen: ofwel ze behouden de exclusieve dealers, maar die mogen dan onderling concurreren. Bijvoorbeeld Belgische dealers kunnen dan adverteren in Nederland.

De fabrikanten kunnen ook het territorium exclusief houden. Maar in dat geval zijn hun dealers verplicht te leveren aan autoverkopers die allerlei merken voeren, wanneer die een bestelling bij hen plaatsen.

Fabrikanten mogen niet langer verbieden dat hun merk in dezelfde showroom staat als de auto van de concurrent. Ze mogen hooguit voorschrijven dat er een apart gedeelte komt voor hun merk.

Overigens kunnen fabrikanten niet verplicht worden om een leveringscontract te sluiten met iedere autoverkoper die dat vraagt. „Je kunt niemand dwingen een overeenkomst te sluiten”, legt een ambtenaar uit. De verwachting is dat de grote merken niet zullen leveren aan onafhankelijken, maar dat bijvoorbeeld Aziatische merken wel de showrooms van de ’groten’ zullen binnendringen. Die mogen daar niets tegen ondernemen.

„De autodistributie kan efficienter. Op allerlei terreinen is van alles veranderd in de branche in de afgelopen vijftien jaar. Behalve bij de distributie”, zegt een bron.

Er komt ook een einde aan de verplichting dat autodealers een garage hebben. Verder zijn fabrikanten verplicht om onafhankelijke garagebedrijven het stempel ”erkend reparateur” te geven, als die aan objectieve eisen voldoen. Nu hanteren ze vaak een maximumaantal per regio.