Economie

Uit het oog, maar niet uit het hart

De euro viert morgen zijn tiende verjaardag. Ondanks de huidige, relatieve rust is er weinig reden voor een feestje.

Marcel ten Broeke
30 December 2011 20:46Gewijzigd op 14 November 2020 18:28
Foto Fotolia.
Foto Fotolia.

Toch opgelost blijkbaar, die eurocrisis! Dat zou je als lezer althans haast kunnen denken.

Waar tot voor kort nagenoeg iedere dag wel een nieuw hoofdstuk te melden viel in het even boeiende als bizarre verhaal over Europa’s schuldencrisis en haar ontrafelende eenheidsmunt, was daar de laatste weken plots de relatieve rust.

Zouden de Europese regeringsleiders, Merkel en Sarkozy voorop, er begin deze maand op de „allesbeslissende” eurotop dan toch –ondanks dat de uitkomst breed als onvoldoende werd beschouwd– in geslaagd zijn de euromalaise te keren en de blik in de muntunie weer vooruit te kunnen richten?

Op de effectenbeurzen leken beleggers er de laatste dagen in ieder geval weer in te geloven. In nauwelijks vier weken tijd perste de Amsterdamse AEX 
er nog een heuse eindsprint, 
de befaamde eindejaarsrally, 
uit van bijna 15 procent.

Verschillende ontwikkelingen maakten deze week echter pijnlijk duidelijk dat de crisis ook in het nieuwe jaar Europa’s leiders flink zal bezighouden.

Werpen we allereerst eens een blik op het lijdend voorwerp zelf. Op de jarige, de euro, waarvan enkele maanden geleden nog door uiterst serieuze en gezaghebbende bladen als het Britse The Economist de vraag werd opgeworpen of-ie 2012 wel zou gaan halen.

Nu ja, dát lijkt goed te komen, maar de euro doet dat wel 
op de laagste koers tegenover de dollar –donderdag werd 
de 1,28 aangetikt– in ruim vijftien maanden tijd.

Deels is dat ook goed nieuws: een goedkope euro bevordert de export en zeker in deze tijd is dat mooi meegenomen. De reden achter de wegzakkende euro stemt echter minder vrolijk. Zo vinden investeerders de munt minder interessant als belegging vanwege de almaar uitdijende balans van de Europese Centrale Bank (ECB).

Woensdag werd bekend dat het balanstotaal van de ECB, vooral omdat hij flink geld injecteert –direct dan wel indirect via banken– in obligaties van schuldenlanden, een record van 2733 miljard euro bereikte.

Voor wie de situatie in de VS een schrikbeeld vindt: dat is 500 miljard euro méér dan de balans van de Fed. Daarmee lijkt de centrale bank precies datgene wat politici in de afgelopen maanden niet konden of wilden, zonder democratische controle, gewoon te doen: de drukpers redt de euro. Het lijkt een kwestie van tijd voordat het tot burgers doordringt dat de ECB daarmee stukken minder orthodox is dan hij vaak pretendeert te zijn.

Een andere reden voor de wegzakkende euro was het hernieuwde besef deze week dat Italië –het land dat, gezien de omvang (1900 miljard euro) van zijn schuld, de grootste bedreiging vormt voor de eurozone– er ondanks een nieuwe regering niet beter voor staat.

Bij de laatste veiling van Italiaans overheidspapier van dit jaar bleek donderdag dat van de 8,5 miljard euro die de staat wilde ophalen, ‘slechts’ 7 miljard werd gehaald. Verontrustender was dat Italië voor dat geld de komende tien jaar een rentepercentage moet betalen van 6,98. En dat terwijl het land de komende maanden nog voor 300 miljard euro aan leningen zal moeten wegzetten.

Hoe hoog ook, toch hoeft de omvang van de Italiaanse schuld niet zozeer het probleem te zijn. Een rente van 7 procent is dat echter wel. Daar valt niet tegenop te saneren en te snoeien, en dat terwijl het uit de schulden raken met een voorspelde krimp van 2 procent al helemaal geen optie is.

Even verderop in Griekenland, het land waar de schuldencrisis begin 2010 ontstond, wil het ook nog niet echt vlotten. Vrijdag bleek dat bronnen binnen het Internationaal Monetair Fonds (IMF) denken dat Athene zelfs met de geplande afschrijving van 50 procent op zijn staatsschuld waarschijnlijk niet in staat zal zijn de schuld te verlagen tot een houdbaar niveau, omdat de economie er opnieuw nog sterker krimpt dan eerder al was verwacht. En ook in Spanje lopen de tekorten op door een inzakkende economie.

Het bevestigt allemaal wat eigenlijk al wel duidelijk was: met het in Brussel werken aan strengere begrotingsregels kan een volgende crisis weliswaar worden voorkomen, maar is de huidige nog niet weg.

De komende weken zal de schuldencrisis onmiskenbaar weer op tafel komen te liggen. Deze écht oplossen kost geld, linksom of rechtsom. Het is aan Europese politici om te bepalen waar dat dan vandaan moet komen. Die vraag is eigenlijk al veel te lang ontweken.

Meer over
Groot Geld

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer