Turkije doet Frankrijk in ban om genocidewet
PARIJS/ANKARA (ANP/AFP) – Turkije is donderdag in woede ontstoken, nadat de Franse Tweede Kamer had ingestemd met een wetsvoorstel dat ontkenning van de genocide op Armeniërs strafbaar stelt. Ankara schort wederzijdse politieke bezoeken op en bevriest de militaire samenwerking met Parijs.
De Turkse premier Recep Tayyip Erdogan noemde het wetsvoorstel „racistisch, discriminerend en xenofobisch.” Hij zei dat de genocidewet wonden opent met Parijs die moeilijk te genezen zullen zijn. De Turkse ambassadeur is teruggeroepen voor overleg.
De Franse genocidewet ligt heel gevoelig in Turkije. Armeniërs menen dat de voorloper van Turkije, het Ottomaanse Rijk, tijdens en na de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) verantwoordelijk was voor een genocide. Turkije erkent dat Armeniërs zijn omgekomen, maar ontkent in alle toonaarden dat ze systematisch zijn uitgeroeid.
De naar schatting 500.000 Fransen van Armeense komaf hebben het voorstel toegejuicht. De Armeense minister van Buitenlandse Zaken, Edward Nalbandian, heeft Frankrijk donderdag bedankt. De Franse volksvertegenwoordiging bepaalde al in 2001 dat de volkerenmoord op Armeniërs heeft plaatsgevonden.
Valérie Boyer van de partij van president Nicolas Sarkozy (UMP) nam het initiatief voor de wet. Volgens de Franse regering is het voorstel niet tegen Turkije gericht, maar bevestigt het enkel een juridisch uitgangspunt. Het voorstel vloeit echter wel voort uit een belofte die Sarkozy deed in de Armeense hoofdstad Jerevan.
Niet alle Franse politici zijn blij met het wetsontwerp, waarover volgend jaar ook nog in de Senaat wordt gedebatteerd. Ook leden van de UMP zeggen dat parlementariërs voor historici spelen en de vrijheid van meningsuiting beknotten.
Het overgrote deel van de Armeniërs in Turkije is ook tegen het Franse wetsvoorstel. Orhan Dink, de broer van de vermoorde Armeens-Turkse journalist Hrant Dink, zei dat de wet de vrijheid van meningsuiting beperkt. „We moeten onze pijn niet in handen laten vallen van politici”, zei Dink.
Het Ottomaanse Rijk was in de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) bondgenoot van Duitsland. Daarmee werd het aangrenzende Rusland vijand en de christelijke Armeniërs binnen het Ottomaanse Rijk mogelijke collaborateurs. Op 24 april 1915 begonnen in de hoofdstad, het huidige Istanbul, razzia’s onder de Armeniërs. Honderdduizenden overleefden de gruwelen niet.
Lees meer over de Armeense genocide in Digibron. Klik hier voor een lijst zoekresultaten.
