Dat betoogde drs. Bart Wallet, verbonden aan de vakgroep Hebreeuws, Aramees en Joodse Studies van de Universiteit van Amsterdam, dinsdagavond in de Uilenburger Synagoge tijdens een symposium over een eventueel verbod op de rituele slacht.

„Joden in Nederland, zeker voor de Tweede Wereldoorlog, zagen ons land als een klassiek voorbeeld van een verdraagzaam land”, zo betoogde Wallet op de dag dat de Eerste Kamer debatteert over het wetsvoorstel van Kamerlid Thieme van de Partij voor de Dieren om de rituele slacht in beginsel te verbieden. „Joden dachten dat de rituele slacht misschien in alle andere landen worden verboden, maar hier niet. Dat zou immers een aanval op de Nederlandse verdraagzaamheid zijn.”

Aan het begin van de twintigste eeuw stond de Joodse slacht nog goed bekend, schetste Wallet. „De minister van Oorlog bepaalde in 1905 nog dat in militaire slachthuizen alleen op Joodse wijze geslacht mocht worden. Dat zou de beste methode zijn.”

In de jaren daarna werd de kosjere slacht „plotseling” als „bloederig en Middeleeuws” gezien, zo betoogde Wallet, kenner van de Joodse gemeenschap.

Toen in 1919 de vleeskeuringswet werd ingevoerd, werd een uitzonderingsbepaling gemaakt voor kosjere slacht gemaakt. „De verdoofde slacht werd norm. Toen was er al teleurstelling onder Joden. Waarom wordt onze methode niet gelijkgesteld met de verdoofde slacht?”

In het begin van de jaren dertig van de vorige eeuw kwam de kosjere slacht steeds meer onder vuur te liggen, stelde Wallet. „Antireligieuze vrijdenkers vonden de kosjere slacht maar een rare rite. Verder waren dierenbeschermers in opkomst. Er kwamen nieuwe methoden om dieren te slachten. Denk aan de elektrische stroomstoot.”

Opvallend is dat het dierenactivisme dat zich richtte tegen de Joodse slacht „vleugels kreeg” toen de nazi’s in Duitsland de rituele slacht verbood. Saillant is dat Nederlandse dierenactivisten Hitler een felicitatietelegram stuurden, omdat hij volgens de activisten het dierenwelzijn diende, zo meldde Wallet.

In een stad als Amsterdam werd voor de Tweede Wereldoorlog de helft van het vlees kosjer geslacht, terwijl Joden 10 procent van de lokale samenleving vormden, zo betoogde Wallet.

Politiek commentator Max van Weezel, presentator van het radioprogramma “Met het oog op morgen”, betoogde dat de opstelling van de PvdA in de Tweede Kamer bij de behandeling van het omstreden wetsvoorstel ,geen wonder van tactiek” was. ,Voor zover ik heb kunnen waarnemen heeft PvdA-leider Cohen zich niet met de kwestie bemoeid. Binnen de partij werd de politieke portee van de zaak niet beseft.”

Van Weezel zei in te schatten dat het wetsvoorstel van Thieme in de Eerste Kamer zal sneuvelen. De politieke commentaror stelde dat senatoren als Barth (PvdA) en Ganzevoort (GroenLinks) ,wat anders aankijken tegen de balans tussen dieren- en mensenrechten” dan de Tweede Kamer, die ,meer de doorgeschoten geseculariseerden representeert”

Van Weezel was ook kritisch op de manier waarop uit Joodse kring is gereageerd op het wetsvoorstel van Thieme. ,Je moet mensen niet zomaar antisemiet noemen en ergens de Tweede Wereldoorlog bij halen. Dat leidt in de politiek tot een schrikreactie.”

Van Weezel zei zich aardig te kunnen vinden in een opmerking van SGP-senator Holdijk. „Die zei dat mensen zich nu beter kunnen verplaatsen in een kip dan in een gelovige. Er zit veel in zo’n opmerking.”