Bos had vrije hand bij redden crisisbanken
DEN HAAG (ANP) – Oud-minister Wouter Bos van Financiën had in het najaar van 2008 en de eerste maanden van 2009 de vrije hand om met miljarden euro’s aan belastinggeld Nederlandse banken te redden. Dat bleek maandag uit het verhoor van Bos voor de parlementaire enquêtecommissie-De Wit.
Bos legde uit dat het zijn verantwoordelijkheid was om ingrijpende besluiten te nemen in het belang van de financiële stabiliteit in Nederland. Toenmalig premier Jan Peter Balkenende was het daar mee eens en gaf Bos de ruimte.
De oud-PvdA-leider zei dat hij zich door Balkenende in de kredietcrisis altijd gesteund heeft gevoeld. „Hij liet veel aan mij over, dat werkte goed.” Bos zei dat hij ook altijd geprobeerd heeft Balkenende er op cruciale momenten bij te betrekken. De samenwerking was „zeer goed.”
Uit het verhoor bleek verder dat andere ministers maar op hoofdlijnen op de hoogte waren, omdat de dossiers voor het redden van banken en verzekeraars als ABN Amro, ING en Aegon „buitengewoon gevoelig” waren. Het ging immers om beursgenoteerde ondernemingen.
Zo wist Bos niet meer of hij vicepremier André Rouvoet had geïnformeerd over een pot geld van 20 miljard euro die kon worden ingezet voor kapitaalsteun aan banken. „Ik leidde drie levens en er lagen 20 dossiers op mijn tafel. Ik kan me echt niet elk telefoontje meer herinneren.” Rouvoet en Balkenende komen de komende dagen voor de enquêtecommissie.
Bos nam het in het verhoor op voor De Nederlandsche Bank en voor oud-president Nout Wellink, die de afgelopen jaren vaak onder vuur lag omdat DNB te traag en te slap zou hebben opgetreden. Bos gaf aan dat hij zich soms bij de argumenten van Wellink heeft neergelegd.
Dat sloeg bijvoorbeeld op de rendementseisen die Bos aan ING wilde stellen voor hij de risico’s op een pakket Amerikaanse rommelhypotheken (de zogeheten Alt A-portefeuille) overnam. Bos stelde te hoge eisen, vond Wellink, waardoor ING opnieuw in de problemen zou kunnen komen. „Als hij zegt dat het systeem er instabieler van wordt, dan moeten we het niet doen. Ik heb door de crisis heen veel vertrouwen in de heer Wellink gehad en daarin ben ik niet beschaamd.”
Bos verdedigde zijn besluit om 20 miljard euro beschikbaar te stellen voor kapitaalsteun en om voor 200 miljard euro garant te staan voor leningen tussen banken. Dat was ruim meer dan nodig, maar had een doel. „Een klap aan de markten: denk niet dat je ons kapot kunt spelen.” De 200 miljard is maar voor een kwart gebruikt en van de 20 miljard is 14 miljard uitgegeven aan kapitaalinjecties.