Bij het eerste zicht op Zutphen, vanaf de overkant van de IJssel, is het duidelijk dat de stad meer biedt dan winkels. De zes torens die in het water weerspiegelen, vragen om een bezoek. Al snel blijkt dat het in Zutphen niet moeilijk is het bewonderen van de rijke historie met het shoppen in het heden te combineren.

Voor een filiaal van H&M, Bijenkorf of zelfs V&D hoef je niet naar de Hanzestad af te reizen. Juist de afwezigheid van die grote winkelketens geeft Zutphen zijn charme. De oudste, schuinste en smalste middel­eeuwse panden huisvesten de mooiste, leukste en meest verrassende winkels.

Vanaf de parkeerplaats aan de Groenmarkt loop je zo de oude stad in. Wie dat te snel doet, komt er niet aan toe om op de mooie omgeving te letten. Kinderkopjes, hoge panden met jaartallen uit 1500, een uithangbord waarop ”Deus spem dat” staat – God geeft hoop.

Enkele middelbare scholieren –met z’n allen onder één kapotte paraplu– dolen rond. Ze maken een speurtocht met vragen over de stad. Als het carillon begint te spelen, ont­dekken ze dat het moois waarnaar ze zochten zich op nog geen 100 meter afstand bevindt.

Op een bordje aan de Wijnhuistoren, op de hoek met de Houtmarkt, staat dat die in 1371 toebehoorde aan het wijnhuisgilde. De toren werd in 1420 gekocht door het stadsbestuur om er belangrijke buitenlandse gasten te kunnen ontvangen. Tegenwoordig zit er een restaurant in. Op deze vroege dinsdagmorgen is het nog dicht.

Het stadsplan van Zutphen laat een wirwar van steegjes en straatjes zien. Voor wie niet al te veel wil gaan dwalen, is een plattegrond aan te raden. Dan nog is het soms lastig de vooraf uitgezochte winkels te vinden. Zo blijkt het mediterrane cadeauwinkeltje aan de Houtmarkt –aangeprezen in diverse shopgidsen– alweer verdwenen. En het geroemde Passies, waarin bekende Nederlandse ontwerpers hun hoeden en tassen verkochten, blijkt het evenmin te hebben gered.

Gelukkig blijft er nog genoeg leuks over. In het pand aan de Houtmarkt zit nu een taarten­atelier, waar bezoekers niet alleen zoetgekleurde roze taarten kunnen kopen, maar ze ook zelf kunnen maken. Ook is er volop lekkers te verkrijgen in het Volkshuis, Christa serveert er warme chocolademelk en appel­taart. Daarna doet ze de deur open voor een oude dame met rollator die hier dagelijks haar kopje koffie drinkt.

In de Beukerstraat zitten Hema, Steps en Dolcis. Alleen al het pand waarin Vero Moda huist, is het bezichtigen waard. Het gele gebouw helt vervaarlijk voorover. Een zijweg –de Korte Beukerstraat– is het domein van kleinere kleding­winkels, zoals Sjosz. Met merken als Ivco, Noa Noa en King Louie is het er een vrolijke bedoening. Achter in de zaak hangt herenkleding.

Het bord bij de deur van bakkerij Kelderman maakt nieuwsgierig. Wat is een Zutphense ”rezienemik”? Medewerkster Daniëlle Ebbers – geen familie van eigenaar Leo Ebbers: „Meer dan 80 procent van dit broodje bestaat uit rozijnen. Een heel oud recept.”

Wie voldoende energie heeft, kan een groter shoprondje maken. In de Laarstraat bevinden zich namelijk nog enkele trendy zaken. Een ervan is Hippe dingen. Het is lastig om hier de hand op de knip te houden wanneer je van felgekleurde hebbedingetjes houdt. Daarvandaan is het niet ver naar de Pelikaanstraat, voor een bezoek aan koffie- en theeschenkerij De Pelikaan, een begrip in Zutphen. Door de jaren heen is de zaak gegroeid naar wel vier winkelpanden. Een lekkere afsluiting.

Dit is het vijfde deel in een serie over winkelroutes.

Zutphen als winkelstad

Zutphen wordt ook wel torenstad genoemd vanwege zijn hoge, historische gebouwen, die de skyline van de stad vormen. Met verschillende musea, hofjes en andere bezienswaardigheden wanen bezoekers zich in de middeleeuwen. Het aardige is dat je in deze stad juist ook veel hippe en trendy winkeltjes vindt. Misschien juist wel omdat de grote winkelketens Zutphen links laten liggen. Al diverse keren uitgeroepen tot leukste winkelstad van Nederland.

Volkshuis

”De huiskamer van Zutphen”, zo staat het Volkshuis aan de Houtmarkt ook bekend. Aardig detail: sinds de oprichting –meer dan honderd jaar geleden– wordt hier geen alcohol geschonken. Een schilderij aan de muur van een man voor een slijterij herinnert aan die tijd. ”Hoeveel blijft er over voor vrouw en kinderen?” staat eronder. Inmiddels is het Volkshuis behalve alcoholvrij koffiehuis ook opleidingsplek voor verstandelijk gehandicapten en (ex-)psychiatrische patiënten.

Sigaren van Schimmel

Een uithangbord met ”1000 pijpen” lokt tabaksliefhebbers het middeleeuwse winkelpand van Willem Schimmel aan de Sprongstraat in. Binnen is niet alleen een enorme verzameling aan sigaren en pijpen te vinden, maar ook een heuse sigarenlounge, waar bezoekers al sigaar, sigaret of pijp rokend het laatste nieuws doorspreken. Regelmatige gast ”oom Willem” Esseveld (87), als militair uitgezonden geweest naar Oost Sumatra, Nieuw-Guinea en Korea, is met roken gestopt.

Le Rideau

Aan de buitenkant een kerk, aan de binnenkant wooninterieurzaak Le Rideau. Een verrassing aan de Oude Wand. Het gebouw dateert van vlak na 1284. Het deed dienst als onderkomen van de dominicanenorde, later als Franse school en vanaf 1665 werd het pand bewoond door notabele Zutphense families. In 1889 verwierf de christelijke gereformeerde kerk het pand en bouwde er een kerkzaal aan. De kerk werd te klein en kwam in handen van de middenstand.

Pure Taste

Franse kazen, jam uit Zwitserland en Canadese wijnen. Alle producten van delicatessewinkel Pure Taste aan de Korte Hofstraat komen van kleine bedrijfjes waar een verhaal aan vastzit, zegt Angèl Verbeek, die momenteel achter de toonbank staat. Ze is zus van eigenaar Eric 
Willemsen, die volgens Verbeek elke vakantie weer lekkere wijn, olijfolie of paté meebrengt. Het is echt een winkel om in rond te snuffelen. Bijzondere vondst: een flesje edik.