In het verleden zijn de professionele regels van de beroepsgroep een paar keer overtreden. Dat lieten prof. J. Kingma, inspecteur-generaal voor de gezondheidszorg, en J. Lucieer, hoofdinspecteur voor de geestelijke gezondheidszorg en gehandicaptenzorg, vrijdag weten in NRC Handelsblad. „De inspectie zal bij herhaling van dergelijk handelen van beroepsbeoefenaren ernstig overwegen om een tuchtrechtelijke procedure te starten, mede opdat de grenzen van het beroepsmatig optreden nogmaals door de tuchtrechter kunnen worden bevestigd”, zo schrijven zij.

Kingma en Lucieer doen dit naar aanleiding van het hoger beroep van Volkert van der G., de 34-jarige Harderwijker die heeft bekend vorig jaar op 6 mei Pim Fortuyn te hebben doodgeschoten.

Een aantal deskundigen zei in een artikel in de Volkskrant aanwijzingen te hebben dat Van der G. mogelijk aan het syndroom van Asperger lijdt, een vorm van autisme. Volgens deskundigen van het Pieter Baan Centrum (PBC), die de geestesgesteldheid van Van der G. hebben onderzocht, is hier geen sprake van.

Kingma en Lucieer menen dat de betrokken psychiaters en psychologen in de zaak-Van der G. het imago van hun vak geen goed hebben gedaan. Die hadden zich met hun kritiek moeten wenden tot de betrokken collega in plaats van een publiek debat aan te gaan. De Inspectie voor de Gezondheidszorg oordeelt dat in dit geval ongefundeerd, zonder zorgvuldige diagnose, is ingegaan op een mogelijk ziektebeeld.

Volgens Kingma en Lucieer is het niet voor het eerst dat van een afstand wordt gespeculeerd over het ziektebeeld van een publiek persoon. Zij halen daarbij prins Claus aan. Door de jaren heen hebben artsen openlijk gespeculeerd over de ziekten van de prins. „Dergelijk optreden van beroepsbeoefenaren is onprofessioneel en laakbaar”, stellen zij.

Het gerechtshof in Amsterdam hoorde in de strafzaak-Van Van der G. twee deskundigen die op basis van de mediaberichtgeving aanwijzingen zeiden te hebben dat de verdachte een Asperger zou kunnen zijn. Van der G., tegen wie levenslang is geëist, is bereid tot nader onderzoek. Het hof doet in principe 18 juli uitspraak, maar kan nog met een tussenarrest komen als het nader onderzoek nodig acht.

Eerder deze week stelde prof. dr. Ph. Treffers dat de betreffende kinder- en jeugdpsychiaters de geneeskunde schaden. De hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie in Leiden deed dat in het jongste nummer van het Maandblad Geestelijke Volksgezondheid.

Treffers verzette zich er „met kracht” tegen dat psychiaters op afstand „straffeloos diagnoses kwaken.” „Het druist in tegen de beroepsethiek en kan naar willekeur bepaalde zaken beïnvloeden. Dokters die zich hiervoor lenen, onderscheiden zich doorgaans niet door scherpzinnigheid en professionaliteit. Ze zijn na hun optreden verguld met een zoen van moeder de vrouw en met de eerbied waarmee in het dorp de petten worden gelicht”, aldus Treffers.