Bavinckconferentie: Spanning rond ruimte in islam
GRAND RAPIDS – De conferentie over de islam en de gereformeerde theologie bij het Calvin College in Grand Rapids wordt spannend als de politiek aan de orde komt. De een stelt dat de islam gevaarlijk is omdat hij geen enkele ruimte laat voor andere godsdiensten. De ander benadrukt dat ‘de islam’ niet bestaat en wil voorkomen dat de angst gaat regeren.
Een Anglicaanse theoloog uit Australië, Mark Durie, belicht de mogelijkheid die de islam biedt aan christenen en joden om voor de status van een ”dhimmi” te kiezen. Dat is een beschermde status voor niet-moslims in een islamitisch land. Moslims bestrijden de gedachte dat de islam gewelddadig is door te verwijzen naar deze optie. Durie ontkent dat er sprake is van een vrije keuze. Volgens soera 9:29 in de Koran moeten de mensen moslim worden of zich onderwerpen en belasting betalen aan moslims.
Alles is erop gericht om dhimmi’s te oefenen in onderwerping. Zij mogen niet tegen moslims getuigen, hun huizen moeten kleiner zijn dan die van moslims, zij mogen geen kerken bouwen. In deze bepalingen ligt de achtergrond van het oplaaiende geweld tegen de kopten.
Durie signaleert in het Westen sporen van een dhimmihouding in de angst om moslims te beledigen en in de erkenning van het historische belang van de islam voor de renaissance. Op dit laatste punt komen kritische vragen. De situatie van een moslimminderheid in het Westen is niet te vergelijken met die in moslimlanden, menen enkelen.
John Bolt, hoogleraar systematische theologie in Grand Rapids, werkt de gedachte van de twee rijken uit voor de houding tegenover de islam. Westerse christenen behoren niet alleen tot het Koninkrijk van God, maar zijn ook burgers. Als volgelingen van Christus hebben zij een geestelijke jihad. Zij moeten moslims liefhebben als hun naasten en hun het Evangelie verkondigen. Dat neemt niet weg dat zij als burgers elke vorm van moslimterreur tegen moeten gaan.
De oriëntalist Christiaan Snouck Hurgronje, vriend van Herman Bavinck, dacht in 1915 dat de islam op het punt stond om zich te moderniseren. Jihad was een middeleeuwse term, rijp voor de sloop. Bavinck was het niet met hem eens. Hij schreef aan zijn vriend: „Zolang als de islam de islam blijft, blijft het conflict dreigen.” Bavinck doorzag dat de islam niet in staat is om religie en politiek te scheiden.
Op de Bavinckconferentie is er ook aandacht voor het werk van de missioloog Johan Herman Bavinck. Deze neef van Herman Bavinck was lange tijd zendeling in Indonesië. Prof. dr. Stefan Paas, bijzonder hoogleraar kerkplanting aan de Vrije Universiteit, belicht de opvatting van J. H. Bavinck over het religieuze besef.
Dit artikel is het tweede verslag van de Bavinckconferentie die tot en met vandaag gehouden wordt in Grand Rapids. Maandag deel 3.