Volgens Bolkestein moet Griekenland zo snel mogelijk de drachme weer invoeren. Door een flinke devaluatie van deze munt zouden de Grieken weer makkelijker hun producten kunnen exporteren.

De oud-VVD-leider en voormalig Eurocommissaris Bolkestein stelde zaterdag in tv-programma Nieuwsuur dat de steun van eurolanden aan Griekenland alleen moet doorgaan op de voorwaarde dat het land uit de muntunie stapt. Daarmee zou de fout om het land ooit tot de eurozone toe te laten, worden hersteld, aldus Bolkestein. De VVD’er heeft er weinig vertrouwen in dat Griekenland gemaakte beloftes nakomt, zoals flinke besparingen en een groot programma van privatiseringen.

Als keerzijde van de devaluatie noemt hij wel dat de buitenlandse schulden van Griekenland zullen toenemen. Volgens Bolkestein zouden eurolanden daarom de looptijd van de leningen moeten verlengen of de rente erop verlagen. Bovendien zou een deel van de schuld moeten worden kwijtgescholden. „Dat is vervelend voor de banken die de schulden bezitten, maar we kunnen zo niet langer doormodderen. Dat is een heilloze weg”, aldus de oud-VVD-leider.

Dat eurolanden zich niet aan begrotingsregels hebben gehouden, noemt Bolkestein een geboortedefect van de euro. Een andere is volgens hem dat landen met verschillende economische culturen aan elkaar zijn gelijmd. „Dat kan niet, de barsten zien we nu.” Daarom is Bolkestein geen voorstander van meer integratie, zoals een federaal Europa met één regering.

ABN AMRO-topman en oud-minister van Financiën Zalm viel Bolkestein zondag opvallend hard aan over zijn woorden. Zalm is bang, wanneer Griekenland uit de eurozone zou worden gehaald, voor een kettingreactie waarbij andere landen als Ierland en Portugal volgen en Nederland uiteindelijk alleen nog maar met Duitsland en Frankrijk overblijft.

Hij waarschuwt dat als de economie in elkaar stort, Nederland daar veel last van krijgt. „Als de eurozone uit elkaar valt, krijgen we een recessie waarbij de crisis van de jaren dertig verbleekt”, zei hij gisteren in het tv-programma Buitenhof.

Zalm is ook tegen een extra belastingheffing op de bankensector. De invoer van Europese staatsobligaties (eurobonds) vindt hij evenmin een goed idee. „De bankbelasting zal worden doorberekend aan klanten, zoals de pomphouder dat doet met de accijns op benzine. Banken zullen strenger worden bij het verstrekken van krediet en daar hogere kosten voor rekenen. Ook zal de spaarrente dalen”, aldus Zalm.

De Europese Commissie denkt al langer na over de uitgifte van eurobonds, waarbij de lidstaten van de eurozone garant staan voor elkaars schulden. „Nederland moet daar niet aan meedoen als er geen voorwaarden worden geschapen waarvan je weet dat daaraan voldaan wordt.”

Een verhoging van het Europese noodfonds, waarin nu nog 400 miljard euro zit, is volgens Zalm nog niet aan de orde. Voormalig president van De Nederlandsche Bank Nout Wellink zei in juni dat het noodfonds moet worden verhoogd naar 1500 miljard euro, anderen pleitten recent zelfs voor 2000 miljard euro. „We moeten naar een verhoging kijken als dat nodig is, nu is die noodzaak niet aanwezig”, aldus Zalm.

Volgens Zalm moeten de noordelijke staten van de eurozone, die wel hun begrotingen op orde hebben, de begrotingsdiscipline terugbrengen bij de zuidelijke leden. Zalm pleit voor een toezichthouder daarop die losstaat van de politiek. „Politici gaan toch altijd weer wheelen en dealen, dan verslapt de boel.”

Zalm zei verder dat de onderlinge kredietverstrekking door banken begint te stagneren, vooral door de aanhoudende schuldencrisis in Europa. „Tot aan een looptijd van zes maanden gaat het nog wel, leningen met langere looptijden zijn er nauwelijks.” Een andere reden is volgens Zalm het nieuwe eisenpakket aan de financiële sector, het zogeheten Basel III. Banken moeten onder die regels onder meer grotere reserves aanhouden. „Wij kunnen onze broek goed ophouden”, aldus Zalm over ABN. „Wij zijn voldoende gekapitaliseerd en gaan niet terug naar de minister voor extra kapitaal.”