TAAK – Doelstelling van de stichting is de aanleg, inrichting, instandhouding en verzorging van het Nederlandse oorlogsgraf, waar ter wereld dit zich ook bevindt. De stichting onderhoudt ook de in Nederland verspreid liggende graven van leden van de geallieerde strijdkrachten, voor zover daarvoor niet door het betrokken land wordt gezorgd. Al dit werk gebeurt uit erkenning van hen die hun leven waagden, uit respect tegenover hun nabestaanden en als waarschuwing voor toekomstige generaties dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Het motto van de stichting luidt: ”Opdat zij met eere mogen rusten.”

OPRICHTER – De Oorlogsgravenstichting werd op 13 september 1946 opgericht op initiatief van reserveluitenant-kolonel dr. A. van Anrooy, bij het ministerie van Oorlog hoofd van de dienst voor identificatie en berging. Drie maanden na de oprichting kwam hij bij een verkeersongeluk om het leven. Zijn weduwe zette het werk voort en was 25 jaar president van de stichting.

OMVANG – De stichting onderhoudt ongeveer 50.000 Nederlandse oorlogsgraven, verspreid over meer dan vijftig landen, op vijf continenten. Ze verzorgt er ook bloem- en kransleggingen. Het betreft graven van burgers en militairen die na 9 mei 1940 gevallen zijn. Hun graven zijn te vinden op erevelden, maar ook op gewone begraafplaatsen in dorpen en steden, waar plaatselijke consuls de graven regelmatig inspecteren. Het gaat om 13.000 graven in Nederland, 25.000 op Java en 12.000 elders in de wereld.

LOCATIES – Tussen 1953 en 1965 legde de stichting in Europa twaalf Nederlandse erevelden aan, waarvan het enige in Nederland –Loenen– het belangrijkste is. Zeven erevelden werden in Duitsland op burgerbegraafplaatsen aangelegd en de overige bevinden zich in Oostenrijk, Frankrijk, Groot-Brittannië en Noorwegen.

Daarnaast onderhoudt de stichting sinds 1952 het Militair Ereveld Grebbeberg bij Rhenen. Daar liggen ongeveer 850 militairen begraven die in mei 1940 omkwamen.

Op Ereveld Loenen, in 1949 geopend door prinses Wilhelmina, zijn zo’n 3700 mensen ter aarde besteld, van wie ongeveer 10 procent militair was. Jaarlijks worden er in Loenen nog mensen herbegraven, met name uit graven die elders in het land geruimd moeten worden. Ook Nederlandse militairen en burgers die tijdens een humanitaire of vredesmissie het leven laten, kunnen op Ereveld Loenen worden begraven.

In het vroegere Nederlands-Indië beheerde de stichting aanvankelijk 22 erevelden. Op verzoek van de Indonesische overheid zijn de graven in de jaren zestig op zeven velden bijeengebracht.

FINANCIERING – Er waren miljoenen guldens nodig voor het werk, en die had de overheid kort na de oorlog niet beschikbaar. De stichting kreeg wel subsidies, maar is ook steeds mede afhankelijk geweest van begunstigers.

EERBETOON – De Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht en de Oorlogsgravenstichting besloten vorig jaar soldaten die zijn gesneuveld in de Tweede Wereldoorlog voortaan met militaire eer te herbegraven.

REIZEN – De stichting organiseert jaarlijks ”pelgrimsreizen” naar de erevelden in Indonesië en Thailand. Ook naar Birma zijn groepen afgereisd.

REGISTER – De stichting beheert een necrologisch archief. Het slachtofferregister, dat via ogs.nl te raadplegen is, bevat ruim 180.000 namen: ongeveer 50.000 slachtoffers die een aanwijsbaar graf hebben en ruim 130.000 omgekomen landgenoten van wie geen graf bekend is. Van de laatsten zijn de meesten verast in de crematoria van Duitse vernietigingskampen. Anderen vonden een zeemansgraf of staan als vermist te boek. Op elk ereveld bevindt zich bij de graven ook een gedenkteken ter nagedachtenis aan de slachtoffers van wie geen graf bekend is. De stichting neemt deel in de in 2008 opgerichte Werkgroep Vermiste Personen Tweede Wereldoorlog, die begravenen met nieuwe technieken alsnog probeert te identificeren.

JONGEREN – In 2009 lanceerde de stichting een website voor jongeren. Op eenlevenverloren.nl komen ze door verhalen, foto’s en filmpjes meer te weten over oorlogsslachtoffers, oorlogsgraven en erevelden.

POSTZEGELS – Voorafgaand aan de dodenherdenking op 4 mei nam minister Donner van Binnenlandse Zaken op Ereveld Loenen de eerste set postzegels in ontvangst die TNT Post uitgaf vanwege het 65-jarig bestaan van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting.