Ankara zette vrijdag de Israëlische ambassadeur uit en riep zijn eigen ambassadeur terug uit Israël, omdat Jeruzalem weigert excuses aan te bieden voor de actie. Ankara schortte bovendien alle militaire akkoorden met Israël op en dreigde met een proces bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag om de legaliteit van de zeeblokkade van de Gazastrook aan te vechten.

„Israël heeft alle kansen laten liggen om een einde te maken aan de crisis en moet er nu voor boeten”, zei de Turkse president Abdullah Gül. Volgens hem begrijpt Israël niet dat Turkije vastbesloten is om te laten zien dat het land gebeurtenissen uit het verleden niet is vergeten. Gül noemde de vrijdag aangekondigde maatregelen „slechts de eerste fase.”

De operatie in mei 2010 kostte het leven aan negen Turkse pro-Palestijnse activisten, die wilden protesteren tegen de Israëlische blokkade van de Gazastrook. Dat gebied is door Israël van de buitenwereld afgesloten, omdat de Hamasbeweging er aan de macht is.

Na het dodelijke incident op zee bekoelden de verhoudingen al. Volgens een VN-commissie heeft Israël „buitensporig en onredelijk” geweld gebruikt en zou Jeruzalem excuses moeten aanbieden en een schadevergoeding betalen.

De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Davutoglu dreigde dat Ankara plan B in werking stelt tenzij er alsnog excuses van Israël komen.

De radicale Hamasbeweging, die aan de macht is in de Gazastrook, heeft de Turkse besluiten verwelkomd. Het is „een duidelijk antwoord op Israëlische misdaden”, zei een Hamaswoordvoerder. Hamas liet weten het „oneerlijke en onevenwichtige” rapport van een VN-commissie onder leiding van de Nieuw-Zeelandse oud-premier Geoffrey Palmer af te wijzen.

President Gül ging nog een stap verder en noemde het standpunt van de Palmercommissie over de legaliteit van de zeeblokkade „de persoonlijke mening van de auteur.” Hij stelde verder dat wat Turkije betreft het rapport niet bestaat.

Het rapport werd vrijdag overhandigd aan het secretariaat van de VN. Een woordvoerder bevestigde de uitgelekte details.