De dienst stuitte op de resten van een walburg, een versterking met wallen, grachten en restanten van houten gebouwen. Het complex meet 100 bij 65 meter. Een vondst van die omvang is zeldzaam, aldus de rijksdienst. Oude naslagwerken laten zien dat de vesting rond 970 middelpunt was van een flinke familiesoap, met hoofdrollen voor twee strijdende zussen.

Het middeleeuwse kasteel was eigendom van de Hamalandse graven, die de Veluwe, de Achterhoek en de IJsselstreek tot hun territorium rekenden. Toen de zoon van graaf Wichman van Hamaland in 970 overleed, schonk de graaf de vesting en de bijhorende hofboerderij aan het klooster. De twee dochters van de graaf waren het daar niet mee eens en voerden een verbitterde strijd.

Anno 2011 is er vrijwel niets meer te zien van het middeleeuwse kasteel. Toch ontdekte een wandelaar in 2006 een vreemde vorm in het landschap. De rijksdienst dook daarop de bodem in. De vondsten dateren uit de periode 970 - 1600 en bewijzen volgens de dienst dat Appel destijds een bestuurlijk en economisch centrum was.

Woensdag verschijnt een uitgebreid rapport over de archeologische vondst bij Appel.