„Helpen is prima, maar niet met gifdrank”
De Stichting Vrijwillig Leven (SVL) heeft een steunpunt geopend waar advies verkregen kan worden over zelfdoding. Het is een nieuwe poging de Nederlandse euthanasiepraktijk verder op te rekken. „Mensen helpen is prima, maar niet met een gifdrankje”, reageert CDA-kamerlid Henk Jan Ormel.
Ormel drong vandaag bij minister Donner van Justitie aan op een duidelijk signaal aan het adres van de Stichting Vrijwillig Leven. De SVL heeft een tiental hulpverleners, onder wie een arts, bereid gevonden mensen met een doodswens bij te staan. Wie niet in aanmerking komt voor euthanasie, kan bij het steunpunt terecht.
„Dat deze stichting mensen met zelfmoordneigingen wil helpen, vind ik een loffelijk streven”, reageert Ormel. „Alleen niet op deze manier. Er is een grens aan de hulpverlening. De wet geeft een aantal criteria maar deze stichting wil kennelijk een eigen kader buiten de wet om. Daarmee gaat ze over de grens.”
U zegt zelfmoord. De stichting vermijdt die term consequent.
Ormel: „Als iemand zich van het leven berooft, op welke manier dan ook, dan is dat zelfmoord. Ik begrijp dat de mensen van de stichting die term niet prettig vinden, maar volgens mij is dat het toch echt.”
De stichting zegt slechts te adviseren.
„Hoe ver gaan de mensen van deze stichting in dat adviseren? En oefent de Inspectie voor de Gezondheidszorg daar controle op uit? Een advies om professionele hulp in te roepen juich ik toe. Dan mogen er wel twintig steunpunten komen. Maar adviseren welke middelen je moet slikken om je leven te beëindigen vind ik veel te ver gaan.”
Het is nog maar de vraag of de rechter dat ook vindt.,/i>
„Er is sprake van een grijs gebied. Dat is wel gebleken bij het proces tegen stichting De Einder in het noorden van het land. Het blijkt uiterst moeilijk zelfmoordconsulenten veroordeeld te krijgen. Vandaar dat ik vraag aan de regering als medewetgever wat we hieraan kunnen doen.”
Als het aan het CDA ligt, worden er initiatieven genomen?
„In ieder geval dienen er piketpalen geslagen te worden om aan te geven wat wel en wat niet kan. Mocht dat nu niet mogelijk zijn, dan dienen we daar aandacht aan te schenken bij de eerstvolgende evaluatie van de euthanasiewetgeving. Het CDA vindt het niet wenselijk dat er voorlichting wordt gegeven aan depressieve mensen over de wijze waarop ze uit het leven kunnen stappen.”
CDA zal die piketpalen op een heel andere plaats willen neerzetten dan uw coalitiepartners. „Dat zou kunnen, maar in ieder geval moeten we wel duidelijk aangeven wat we willen. Vervolgens zullen we daar een meerderheid voor moeten zien te vinden. Allereerst dient helder te zijn wat de speelruimte van zo’n steunpunt is. Als het alleen maar doorverwijst, vind ik het prima, maar dat lees ik niet in de publicaties. En als ik dan zie dat professor Drion in de adviesraad zit, zegt me dat al vrij veel.”
„Wij zijn een brede volkspartij waarin diverse opvattingen voorkomen. We kunnen mensen niet aan een touw binden. Maar als lid en woordvoerder van de fractie op dit punt geef ik het officiële standpunt weer.”
De stichting doet een beroep op het recht op een zelfgekozen levenseinde.
„Als je suïcidaal bent, is er sprake van verminderde autonomie. Er kunnen vreselijke oorzaken zijn; dat begrijp ik heel goed en daar loop ik ook niet voor weg. Maar deze mensen moeten op een andere manier geholpen worden dan met een gifdrankje.”
„Nee, ik wil dat juist zo veel mogelijk zien te voorkomen. Alleen niet door ze op een ’nette’ manier te laten doodgaan. Ik wil dat juist voorkomen. Dat is best moeilijk, maar ieder mens heeft het recht om tot het uiterste geholpen te worden.”
dat haalbaar voor mensen die levensmoe zijn?
„Ja, zij hebben ook hulp nodig. In feite dient de samenleving mensen tot het laatst toe een leefbaar leven te bieden. Dat dit niet altijd lukt, is kwalijk, maar dat moeten we niet oplossen door hun een gifdrankje te geven.”
wordt vrij massief ingezet op dit punt. De Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie (NVVE) wil de praktijk verruimen, nu deze stichting weer. Hoe lang houdt deze dijk het nog?
„In het regeerakkoord hebben we afgesproken dat eerst de abortuswet zal worden geëvalueerd, daarna de nieuwe euthanasiewet. Die wet is feitelijk nog maar een jaar in werking en daarom is dat voorzien voor 2005. Van het breken van dijken kan geen sprake zijn.”